Chúa Nhật XXIX Thường Niên - Năm A


 

Ca nhập lễ

Lạy Chúa, tôi kêu van Ngài, bởi Ngài nhậm lời tôi, xin ghé tai về bên tôi, xin nghe rõ tiếng tôi. Lạy Chúa, xin gìn giữ tôi như con ngươi mắt Chúa, xin che chở tôi trong bóng cánh của Ngài.

Dẫn vào Thánh Lễ

Anh chị em thân mến! Là công dân của quốc gia trần thế và Nước Trời, chúng ta có nghĩa vụ đối với thế quyền và đối với Thiên Chúa. Là công dân của Nước Trời hay Vương Quốc của Thiên Chúa, chúng ta có nghĩa vụ phải tìm kiếm, nhận biết, tôn thờ, yêu mến Thiên Chúa và làm cho Nước Thiên Chúa được mỗi ngày một rộng mở.

Ngày nay người ta dễ bị cuốn hút vào đời sống vật chất, tiện nghi, hưởng thụ, ích kỷ nên rất khó nhớ tới và chu toàn các nghĩa vụ thiêng liêng của mình đôi với Thiên Chúa là Đấng tạo dựng và cứu độ.

Trong ý nghĩa này, chúng ta cần hoán cải bản thân, để thi hành các bổn phận cho tốt bằng việc thành tâm hốì lỗi.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, xin tạo cho chúng con một tấm lòng trung tín và quảng đại để chúng con nhiệt thành phụng sự Chúa. Chúng con cầu xin...

Bài Ðọc I: Is 45, 1. 4-6

"Ta đã cầm tay hữu của Cyrô để bắt các dân suy phục trước mặt nó".

Trích sách Tiên tri Isaia.

Ðây Chúa phán cùng Cyrô, kẻ xức dầu của Chúa mà Ta đã cầm tay hữu nó, để bắt các dân suy phục trước mặt nó, bắt các vua quay lưng lại, mở các cửa trước mặt nó, và các cửa không được đóng lại:

Nhân vì Giacóp tôi tớ Ta, và Israel kẻ Ta kén chọn, Ta đã gọi đích danh ngươi: Ta đã kêu gọi ngươi khi ngươi không nhận biết Ta. Ta là Chúa, và chẳng còn chúa nào khác: ngoài Ta ra, không có Thiên Chúa nào nữa. Ta đã thắt lưng cho ngươi khi ngươi không nhận biết Ta, để các kẻ từ đông sang tây nhận biết rằng ngoài Ta ra không có ai khác: Ta là Chúa, và chẳng có chúa nào khác.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 95, 1 và 3. 4-5. 7-8. 9-10a và c

Ðáp: Hãy kính tặng Thiên Chúa quyền thế với vinh quang (c. 7b).

Xướng: Hãy ca mừng Thiên Chúa bài ca mới, hãy ca mừng Thiên Chúa, hỡi toàn thể địa cầu. Hãy tường thuật vinh quang Chúa giữa chư dân, và phép lạ Người ở nơi vạn quốc. - Ðáp.

Xướng: Vì Thiên Chúa, Người hùng vĩ và rất đáng ngợi khen, Người khả uý hơn mọi bậc chúa tể. Vì mọi chúa tể của chư dân là hư ảo, nhưng Thiên Chúa đã tác tạo trời xanh. - Ðáp.

Xướng: Hãy kính tặng Thiên Chúa, hỡi người chư dân bá tánh, hãy kính tặng Thiên Chúa quyền thế với vinh quang, hãy kính tặng Thiên Chúa vinh quang xứng với danh Người. Hãy mang lễ vật, tiến vào hành lang nhà Chúa. - Ðáp.

Xướng: Mặc lễ phục, thờ lạy Thiên Chúa. Toàn thể địa cầu, hãy run sợ trước thiên nhan, hãy công bố giữa chư dân rằng Thiên Chúa ngự trị. Người cai quản chư dân theo đường đoan chính. - Ðáp.

Bài Ðọc II: 1 Tx 1, 1-5b

"Tôi hằng nhớ đến đức tin, đức cậy và đức mến của anh em".

Khởi đầu thư thứ nhất của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Thêxalônica.

Phaolô, Silvanô và Timôthêu kính gửi giáo đoàn thành Thêxalônica trong Thiên Chúa Cha và trong Chúa Giêsu Kitô. Nguyện chúc cho anh em được ân sủng và bình an.

Tôi hằng tạ ơn Thiên Chúa cho mọi người anh em, trong khi tôi cầu nguyện, tôi hằng nhớ đến anh em không ngừng; tôi nhớ đến sự nghiệp của lòng tin, công việc của lòng bác ái, sự vững lòng trông cậy của anh em vào Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, trước mặt Thiên Chúa là Cha chúng ta. Hỡi anh em là những kẻ được Thiên Chúa yêu mến, tôi từng biết anh em được Chúa tuyển chọn, bởi vì Tin Mừng của chúng tôi ở nơi anh em, không phải chỉ với lời nói mà thôi, mà là với quyền năng, với Thánh Thần và với lòng xác tín.

Ðó là lời Chúa.

Alleluia: Ga 10, 27

Alleluia, alleluia! - Chúa phán: "Con chiên Ta thì nghe tiếng Ta; Ta biết chúng và chúng theo Ta". - Alleluia.

Phúc Âm: Mt 22, 15-21

"Cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho ông Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa".

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, các người biệt phái họp nhau lại bàn mưu để bắt bẻ Chúa Giêsu trong lời nói. Các ông sai môn đồ của các ông đi với những người thuộc phái Hêrôđê đến nói với Người rằng: "Thưa Thầy, chúng tôi biết Thầy là người ngay chính, căn cứ theo sự thật mà dạy bảo đường lối Thiên Chúa. Thầy chẳng cần để ý đến ai, vì Thầy không tây vị người nào. Vậy xin Thầy nói cho chúng tôi biết Thầy nghĩ thế nào: Có được phép nộp thuế cho Cêsarê hay không?" Chúa Giêsu thừa hiểu ác ý của họ, nên nói: "Bọn người giả hình, các ngươi gài bẫy Ta làm gì? Hãy đưa Ta xem đồng tiền nộp thuế". Họ đưa cho Người một đồng bạc. Và Chúa Giêsu hỏi họ: "Hình tượng và danh hiệu này là của ai?" Họ thưa rằng: "Của Cêsarê". Bấy giờ Người bảo họ rằng: "Vậy, cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa".

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tín hữu

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Để có thể thể thực hiện được nghĩa vụ ” tốt đạo, đẹp đời” cho trọn vẹn và an bình, chúng ta cùng dâng lời nguyện xin :

1. “Ta đã gọi đích danh ngươi: Ta đã kêu gọi ngươi...”.- Xin cho các vị lãnh đạo dân Chúa, luôn khôn ngoan để xử trí trong mọi việc mà nhu cầu mục vụ đòi hỏi, và can đảm mưu tìm vinh danh Chúa, để có thể chu toàn trọn vẹn ý Chúa.

2. “Cái gì của Cesarê thì hãy trả cho Cesarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa“.- Xin cho các công dân trần gian sau khi lãnh nhận phép Thánh Tẩy, trở thành tín hữu của Nước Trời, biết đặt định đúng mức giá trị siêu nhiên và tự nhiên, để dâng lên Thiên Chúa những gì của Ngài và trả cho trần gian những gì thuộc trần gian.

3. “Lúa chín thì nhiều mà thợ gặt thì ít”,- Xin Chúa sai nhiều sứ giả Tin Mừng đến những cánh đồng hoang vu chưa được gieo vãi hạt giống Lời Chúa và khai quang tâm trí nhiều người, để họ dễ dàng chấp nhận sứ điệp cứu độ của Chúa

4. “Hỡi anh em là những người được Thiên Chúa yêu mến”.— Xin thánh ý Chúa như kim chỉ nam hướng dẫn cuộc đời mỗi người trong giáo xứ chúng ta, để trong bất cứ hoàn cảnh nào, chúng ta cũng an tâm, can đảm sống theo ý Chúa và kết hiệp với Ngài.

Chủ tế:  Lạy Chúa, Chúa sẽ hỏi mỗi người chúng con “hình tượng và danh hiệu này là của ai?”. Xin cho chúng con mỗi ngày đều biết đóng ấn hình ảnh Thiên Chúa, và khắc ghi danh hiệu Kitô hữu, càng ngày càng sâu đậm hơn trong đời sống, để mọi người nhận ra Nước Trời đang hiện diện nơi chứng con. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô ...

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, xin cho chúng con biết phụng thờ Chúa tại bàn thánh này, với tâm hồn tự do của con cái Chúa, để những mầu nhiệm chúng con đang cử hành đem lại cho chúng con nguồn ơn thanh tẩy. Chúng con cầu xin..

Ca hiệp lễ

Kìa Chúa để mắt coi những kẻ kính sợ Người, và nhìn xem những ai cậy trông ân sủng của Người, để cứu gỡ họ khỏi tay thần chết, và nuôi dưỡng họ trong cảnh cơ hàn.

Hoặc đọc:

Con Người đến, để ban mạng sống mình làm giá cứu chuộc cho nhiều người.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, Chúa vừa gọi chúng con tời bàn tiệc Nước Trời và ban dồi dào sức sống mới, xin Chúa phù trợ chúng con trong cuộc sống hằng ngày và dạy chúng con biết tìm kiếm những hồng ân vĩnh cửu. Chúng con cầu xin...

Suy niệm

Của César
(Sưu tầm)

Ngày nay trước vấn đề tục hoá, vai trò của tôn giáo dường như mỗi lúc một mờ nhạt. Thế nhưng rải rác đó đây vẫn còn những sự kiện đáng cho chúng ta suy nghĩ. Chẳng hạn giáo chủ Khomenei ra lệnh hành quyết đối với nhà văn Salman Rushdie vì ông này đã báng bổ Hồi giáo qua cuốn "Vần thơ của ác quỷ". Và cũng đã lâu, các học giả Hồi giáo đòi lấy đầu bà Thủ tướng Butto nước Pakistan vì bà này dám huỷ bỏ luật chặt tay những kẻ trộm cắp. Trong bối cảnh đó thì đoạn Tin Mừng sáng hôm nay có ý nghĩa gì?

Đây là lần đầu tiên bọn biệt phái và phe Hêrôđê liên kết với nhau tưởng rằng sẽ mưu cầu đại sự, ai ngờ chỉ nhằm loại bỏ Chúa Giêsu bằng cách gài bẫy Ngài trước một vấn đề xem ra nan giải: Có được phép nộp thuế cho César hay không? Nêu lên câu hỏi này, bọn biệt pháp chỉ chờ câu trả lời có để ghép tội Chúa Giêsu là kẻ chống phá tôn giáo, đi với đế quốc. Trong khi phe Hêrôđê thì lại chờ câu trả lời không để xếp Ngài vào số những kẻ thù địch với chính quyền. Có hay không, phần thiệt luôn nghiêng về Chúa Giêsu.

Nhưng thật bất ngờ đến độ chưng hửng, Chúa Giêsu không những đã vạch trần thủ đoạn nham hiểm của họ, mà còn đẩy họ tới chỗ phải chịu trách nhiệm về những chọn lựa của mình. Ngài nói: Của César hãy trả cho César. Đây là một sự kiện thực tế bởi vì họ tiêu dùng tiền Rôma thì cũng phải đóng thuế cho Rôma. Quyền lợi đi liền với nghĩa vụ. Nộp thuế cho César không phải là một hành vi phạm thánh như bọn biệt phái cố tình dàn dựng, nhưng là một hành động hợp lý với những ai có ý thức xã hội.

Bọn biệt phái thì chưng hửng còn phe Hêrôđê thì cụt hứng. Những tưởng đã chụp mũ được Chúa Giêsu trong góc độ chính trị, nếu Ngài phủ nhận quyền bính của César, nhưng Ngài lại muốn khẳng định mình trong cương vị tôn giáo. Thế nên, chẳng thể bảo Ngài là thoả hiệp hay chống đối, bởi vì Ngài là con người tôn giáo biết chu toàn mọi bổn phận công dân.

Vượt trên vấn nạn của kẻ thù, Chúa Giêsu còn mời gọi họ bước tới với trách nhiệm tôn giáo. Dù đứng trong lập trường nào, họ đều là những người Do Thái, kính mến Thiên Chúa và tuân giữ luật lệ của Maisen, nên bổn phận trước hết của họ phải là bổn phận tôn giáo: của Thiên Chúa hãy trả cho Thiên Chúa. Qua đó Ngài cũng xác quyết vê quyền tối thượng của Thiên Chúa. Thực vậy, Thiên Chúa là chủ và quyền năng của Ngài bao trùm mọi lãnh vực. Ngài không tự đặt mình ngang hàng với César để tranh chấp hay bảo vệ những quyền lợi của mình. Bởi vì nộp thuế hay không nộp thuế cho César đâu có thêm bớt được cho vinh quang của Ngài. Do đó, chúng ta có thể chu toàn những bổn phận đối với Thiên Chúa mà vẫn cứ an tâm nộp thuế cho César.

Chúng ta không phải chỉ ngỡ ngàng và thán phục cung cách trả lời của Chúa Giêsu, mà còn ngỡ ngàng và thán phục hơn nữa với nội dung của lời giải đáp, có sức làm bật tung những lối nhìn tù túng. Có thể nói được rằng chỉ có một bổn phận duy nhất là làm đẹp lòng Thiên Chúa, Đấng bao trùm trong mọi lãnh vực. Bởi vì đạo chỉ đẹp hơn khi ở trong đời và đời chỉ tốt hơn khi ở trong đạo.

Tin Mừng Chúa Nhật 29 Thường Niên – A
Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh
 
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (Mt 22, 15-21)
 
Khi ấy, các người biệt phái họp nhau lại bàn mưu để bắt bẻ Chúa Giêsu trong lời nói. Các ông sai môn đồ của các ông đi với những người thuộc phái Hêrôđê đến nói với Người rằng: “Thưa Thầy, chúng tôi biết Thầy là người ngay chính, căn cứ theo sự thật mà dạy bảo đường lối Thiên Chúa. Thầy chẳng cần để ý đến ai, vì Thầy không tây vị người nào. Vậy xin Thầy nói cho chúng tôi biết Thầy nghĩ thế nào: Có được phép nộp thuế cho Cêsarê hay không?” Chúa Giêsu thừa hiểu ác ý của họ, nên nói: “Bọn người giả hình, các ngươi gài bẫy Ta làm gì? Hãy đưa Ta xem đồng tiền nộp thuế”. Họ đưa cho Người một đồng bạc. Và Chúa Giêsu hỏi họ: “Hình tượng và danh hiệu này là của ai?” Họ thưa rằng: “Của Cêsarê”. Bấy giờ Người bảo họ rằng: “Vậy, cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa”.
 
Suy niệm
 
Con Thiên Chúa đã đi vào lịch sử nhân loại, sống như một con người, ngoại trừ tội lỗi, Ngài đã ở bên cạnh con người và chia sẻ với con người mọi câu chuyện cuộc đời. Dù có đối diện với muôn vàn khó khăn như con người, Ngài vẫn là Thiên Chúa, là Con Thiên Chúa, và con người vẫn mãi là con người, dù được làm bạn với Con Thiên Chúa làm người. Câu chuyện trong bài Tin Mừng Chúa nhật 29 thường niên mời chúng ta phân định lại những giá trị trong cuộc sống của mình, cái gì thuộc về Thiên Chúa, điều gì thuộc về con người, để trả lại cho nó giá trị ban đầu mà Thiên Chúa đã trao tặng trong phận người, từ đây, con người, cùng với ơn thánh từ trời, sẽ sống vẹn toàn hơn với Thiên Chúa và với chính mình. Có vậy, tương quan với tha nhân mới thực sự được dựng xây trên nền tảng của Tin Mừng tình yêu.
 
Ngay từ khi tạo thiên lập địa, Thiên Chúa đã làm việc và đến hôm nay, Ngài vẫn làm việc, những việc làm của Ngài làm sao con người hiểu thấu. Câu chuyện trong bài đọc 1 là một dấu chứng về những gì Thiên Chúa thực hiện, để tỏ bày quyền năng và tình yêu thương của Ngài dành cho con người. Vua Cyro là một vị vua nổi tiếng của Ba-tư, ông ta không thờ kính Thiên Chúa, thế nhưng, Thiên Chúa đã dùng ông để đưa dân riêng của Ngài trở về quê hương, khi họ bị lưu đày trên đất Babylon: “Ðây Chúa phán cùng Cyrô, kẻ xức dầu của Chúa mà Ta đã cầm tay hữu nó, để bắt các dân suy phục trước mặt nó, bắt các vua quay lưng lại, mở các cửa trước mặt nó, và các cửa không được đóng lại:
 
Nhân vì Giacóp tôi tớ Ta, và Israel kẻ Ta kén chọn, Ta đã gọi đích danh ngươi: Ta đã kêu gọi ngươi khi ngươi không nhận biết Ta. Ta là Chúa, và chẳng còn chúa nào khác: ngoài Ta ra, không có Thiên Chúa nào nữa. Ta đã thắt lưng cho ngươi khi ngươi không nhận biết Ta, để các kẻ từ đông sang tây nhận biết rằng ngoài Ta ra không có ai khác: Ta là Chúa, và chẳng có chúa nào khác”. Thiên Chúa đã mượn bàn tay của những người không tin vào Ngài, để thực hiện những việc lạ lùng. Làm sao con người hiểu được những gì Thiên Chúa làm, để rồi quy gán câu chuyện cho khả năng và tài năng của con người. Thiên Chúa đã vẽ một đường thẳng bằng những nét cong, và đó là việc tay Chúa đã làm.
 
Sau khi chứng kiến sự trưởng thành về đức tin của cộng đoàn giáo hội tại Thexalonica, thánh Phaolô đã lớn tiếng tạ ơn Thiên Chúa và cùng với các anh chị em trong cộng đoàn đó, khích lệ nhau, nâng đỡ nhau, để những gì Thánh Thần đã thực hiện giữa cộng đoàn, là một lời chứng hiển lộ, việc Thiên Chúa làm, con người chưa thể hiểu nổi, nhưng cần có niềm tin, lòng mến và sự cậy trông vững bền, mới giúp cảm nghiệm được tình yêu thương Thiên Chúa dành cho mỗi người, cũng như cả cộng đoàn: “Tôi hằng tạ ơn Thiên Chúa cho mọi người anh em, trong khi tôi cầu nguyện, tôi hằng nhớ đến anh em không ngừng; tôi nhớ đến sự nghiệp của lòng tin, công việc của lòng bác ái, sự vững lòng trông cậy của anh em vào Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, trước mặt Thiên Chúa là Cha chúng ta”. Dù hành trình đức tin của cộng đoàn còn non trẻ, chiều sâu nội tâm chưa là bao, nhưng thánh Phaolô đã cảm nghiệm được sức sống cộng đoàn không do tài năng mỗi người, nhưng đến từ Thánh Thần Thiên Chúa. Ngài cho họ sức nóng của tình yêu, hơi ấm của lòng mến và sự can đảm của niềm tin, tất cả tạo nên một cộng đoàn vững mạnh trong đời sống tôn giáo.
 
Trong các cuộc tranh luận giữa Chúa Giêsu với những người lãnh đạo tôn giáo, nhiều chủ đề trong đời sống được đem ra làm chủ đề, vấn nạn thờ kính Thiên Chúa, vấn nạn tuân giữ lề luật, vấn nạn hôn nhân, vấn nạn giữ đạo và hôm nay, trong bài tin mừng, vấn nạn tương quan giữa đạo và đời có hòa trộn với nhau được không, họ đã đặt vấn nạn bên ngoài là có nên nộp thuế cho chính quyền không trong khi Ngài xưng là Con Thiên Chúa, nếu có nộp, Ngài có thực sự là Con Thiên Chúa không, nếu không nộp, Ngài là người đến gây chia rẽ cộng đoàn, là nguyên cớ để người ngoại lai đàn áp dân tộc. Quả là một cạm bẫy rất tinh vi, thế nhưng, trước cạm bẫy đó, Đức Giêsu đã trả lời cách minh bạch mối tương quan giữa đạo và đời, giữa Thiên Chúa và con người, hai lãnh vực khác nhau hoàn toàn: “Các người biệt phái họp nhau lại bàn mưu để bắt bẻ Chúa Giêsu trong lời nói. Các ông sai môn đồ của các ông đi với những người thuộc phái Hêrôđê đến nói với Người rằng: “Thưa Thầy, chúng tôi biết Thầy là người ngay chính, căn cứ theo sự thật mà dạy bảo đường lối Thiên Chúa. Thầy chẳng cần để ý đến ai, vì Thầy không tây vị người nào. Vậy xin Thầy nói cho chúng tôi biết Thầy nghĩ thế nào: Có được phép nộp thuế cho Cêsarê hay không?”. Qua câu chuyện trên, chúng ta có thể nhận ra bài học Chúa Giêsu gởi đến cho con người, cái gì thuộc về Thiên Chúa, cái gì thuộc về thế gian, việc làm nào thuộc về Thiên Chúa, việc làm nào thuộc về thế gian. Những người lãnh đạo tôn giáo của dân Do-thái thời đó dù suốt ngày ở trong hội đường, trong đền thờ, thông thạo lề luật, am tường Kinh thánh, nhưng việc làm và thái độ ứng xử của họ có chưa thể thuộc về Thiên Chúa, chỉ mang dáng dấp của thế gian, thế nhưng, bà góa nghèo bỏ vào thùng quyên góp chỉ một phần tư xu, việc làm đó xảy ra ngoài cổng thành chứ không phải trong đền thờ, nhưng việc làm đó mang giá trị của Nước Trời, của Tin Mừng, của Thiên Chúa. Điều quan trọng hôm nay của con người là phân định cách rõ ràng, đừng lấy yếu tố thời gian và không gian làm tiêu chuẩn để áp dụng, nhưng hãy lấy giá trị của việc làm, ý nghĩa của công việc, để hướng những việc làm đó thuộc về bên nào.
 
Đời sống hôn nhân có ý nghĩa khi đôi bạn hiểu và sống đúng với giá trị, khi đặt nó trên nền tảng thiêng liêng, chứ không dựa vào tiêu chí của thế gian. Nếu cả hai dựa vào những yếu tố của thế gian để kết hôn, để sống đời sống gia đình, chắc chắn nền tảng gia đình đó luôn lấy những tiêu chí về vật chất, về địa vị để đánh giá nhau, để xây dựng con người, vậy hạnh phúc họ đem lại cho nhau là thứ hạnh phúc của thế gian hay của Thiên Chúa. Bên cạnh đó, việc giáo dục con cái cũng vậy, những giá trị của tin mừng, những giá trị nhân bản Kitô giáo được chọn để hướng con cái đến sự trưởng thành, đó có phải là những người con thuộc về Thiên Chúa chứ đâu thuộc về thế gian. Để có thể sống, xây dựng gia đình, giáo dục con cái theo đường lối của tin mừng, cha mẹ sẽ là những người sống đạo thực sự chứ không chỉ giữ đạo, biết trau dồi niềm tin và đồng hành với con cái trong cuộc sống thực sự, và đó là một gia đình thánh thiện.
 
Đời sống dâng hiến cũng không nằm ngoài quỹ đạo đó, bởi sống ơn gọi nào thì con người vẫn là tâm điểm. một tu sĩ được gọi là chân tu khi trong tâm hồn họ, chỉ có một hình bóng duy nhất là Thiên Chúa, công việc họ làm mỗi ngày, dù phục vụ cho tha nhân, nhưng mục đích là phục vụ Thiên Chúa nơi tha nhân. Đó mới thực là những người thuộc về Thiên Chúa, còn những người chọn con đường tu trì, nhưng mục đích hướng tới là địa vị, là sự thăng tiến, suy nghĩ và chương trình sống hàng ngày của họ chỉ là những toan tính, những kế hoạch, những mưu đồ của thế gian. Thiên Chúa không vui thích khi thấy những toan tính đó ẩn hiện trong bậc sống được coi là đặc biệt trong gia đình Giáo hội, tiếc thay, Giáo hội vẫn đi trong nhân loại, vẫn ở giữa thế gian, do đó, những yếu tố thế gian vẫn len lỏi vào tâm hồn những con người khiếm khuyết, tác động vào mọi sinh hoạt của họ, xa hơn là đưa họ đi ra khỏi chổ đứng trong quỹ đạo tình yêu mà Thiên Chúa dành cho những ai sống đời dâng hiến.
 
Thiên Chúa mong muốn con người chọn lựa những giá trị của Nước Trời, để đem lại cho họ niềm vui cuộc sống, đem lại cho họ hạnh phúc đích thực của những việc làm, đem lại cho họ sự bình an nội tâm trong mỗi ơn gọi. làm sao để những ước muốn của Thiên Chúa trở thành hiện thực nếu con người không cố gắng, nếu con người không sát cánh giúp nhau hoàn thiện bậc sống của mỗi người. cộng góp với ơn Chúa trong mỗi ơn gọi, ước mong tất cả mọi sinh hoạt của con người đều thuộc về Thiên Chúa chứ không thuộc về thế gian.
 
Lạy Chúa, Đức Giêsu đem đến cho nhân loại niềm vui Nước Trời và sự bình an đích thực, để con người dựa vào đó xây dựng thế giới như một gia đình huynh đệ, xin cho chúng con luôn biết xây dựng cuộc sống của mình dựa trên những giá trị của Tin Mừng và sự bình an của Thiên Chúa. Chúa đã đồng hành với chúng con mỗi ngày trong từng ơn gọi, để chúng con biết xây dựng con người, xây dựng gia đình và ơn gọi của mình trên nền tảng tình yêu, xin cho chúng con luôn biết trở về mỗi khi lạc lối, và biết chọn lựa những giá trị đích thực, để bản thân mỗi ngày một hoàn thiện hơn như Cha nhân lành trên trời. Amen. 

Lm. Phêrô Trần Bảo Ninh

VẤN NẠN QUYỀN BÍNH DÂN SỰ

(Chúa Nhật XXIX TN A) - Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột

“Của Xêda hãy trả cho Xêda. Của Thiên Chúa hãy trả cho Thiên Chúa” (Mt 22,21). Câu nói của chúa Giêsu năm nào đã làm cho nhiều người Pharisêu và nhóm người phe Hêrôđê là những người đầy dã tâm đang tìm mọi cách hãm hại Người phải chưng hửng. Thoạt nghe câu chuyện chúng ta dễ nghĩ đến sự khôn ngoan của Chúa Giêsu. Phải nhận rằng Người đã tài tình thoát khỏi cái thế tiến thoái lưỡng nan do bởi cái bẫy hiểm độc của nhóm Pharisêu và phe Hêrôđê, những người vốn không thích nhau, thì nay lại hợp sức giăng ra. Tuy nhiên, nhân câu chuyện thú vị này và nhất là qua câu trả lời của Chúa Giêsu, chúng ta có được một cái nhìn chuẩn mực hơn về vấn nạn quyền bính trong các xã hội dân sự.

Con người là hữu thể có tính xã hội. Có thể nói rằng tính xã hội là một trong những yếu tố nền tảng làm nên con người. Không ai là một hòn đảo. Kinh Thánh khẳng định: “con người ở một mình không tốt” (St 2,18). Cái không tốt ở đây không chỉ liên hệ đến phẩm tính mà còn liên hệ đến căn tính, nghĩa là liên hệ đến hữu thể “người”. Nói nôm na là nếu “ở một mình” thì không thể thành người đúng nghĩa. Một vài sự kiện về các trẻ bé lạc trong rừng sâu như một minh chứng rõ ràng. Dù sau đó khi được phát hiện và đưa về thì “người rừng” rất khó hòa nhập với xã hội loài người.

Quyền bính có ra là do yêu cầu của tính xã hội. Đã là hai người thì tất yếu có kẻ trên, người dưới. Đã là tập thể thì phải có người đứng đầu để lãnh đạo. Một tập thể mà không có người chỉ huy thì chuyện tan rã là chuyện không sớm thì muộn cũng xảy ra. Không có người lãnh đạo thì sẽ dẫn đến tình trạng hỗn độn, cá lớn nuốt cá bé. Chính vì thế sự hiện hữu của quyền bính là điều tất yếu cần thiết. Vị trí quan trọng và thiết yếu của quyền bính được nhìn nhận do bởi vai trò của nó. Quyền bính có ra là để gìn giữ xã hội ổn định trong trật tự, công bằng; xây dựng công ích; bảo vệ kẻ cô thân, yếu thế, người bất hạnh; tạo điều kiện cho mỗi người và mọi người hoàn cảnh thuận lợi để tồn tại, phát triển và nên hoàn thiện.
Theo viễn kiến này và dưới ánh sáng đức tin, chúng ta nhìn nhận rằng Thiên Chúa muốn có sự hiện hữu của quyền bính trong xã hội dân sự. Và sự hiện hữu của quyền bính là trong chương trình sáng tạo của Thiên Chúa, khi Người dựng nên nhân loại có tính xã hội. Như thế chúng ta có thể nói không sợ sai lầm rằng quyền bính là một trong những công trình của Thiên Chúa, nghĩa là do Thiên Chúa làm nên.

Những gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa. Xêda là một hình thức quyền bính của xã hội dân sự thời phong kiến xưa. Xêda là hoàng đế của La mã hoặc bất cứ vị hoàng đế của nước nào cũng đều thuộc về Thiên Chúa. Ngày nay, Tổng thống, Thủ tướng, Bộ trưởng, Quốc Hội, Tòa án… cũng là quyền bính xã hội và chúng đều thuộc về Thiên Chúa. Vì thuộc về Thiên Chúa thì những người nắm giữ quyền bính ấy phải hành động theo thánh ý Thiên Chúa. Hoàng đế Kyrô khi ra sắc chỉ cho dân Do Thái bị lưu đày trước đây được hồi hương và tái thiết Đền thờ thì đã được ngôn sứ Isaia nhìn nhận như là người được Thiên Chúa tuyển chọn. Hoàng đế Kyrô còn được gọi là người được xức dầu vì ông đã thực thi thánh ý Thiên Chúa (x.Is 45,1).

Chúng ta cần phân biệt sự hiện hữu của quyền bính với người nắm quyền bính. Sự hiện hữu của quyền bính là chính đáng, hợp pháp và phải đạo vì do Thiên Chúa làm nên. Tuy nhiên không phải bất cứ ai nắm quyền bính cũng đều chính đáng, vì có thể họ chiếm lấy quyền bính cách không hợp pháp hoặc họ thực thi quyền bính cách không phải đạo. Lich sử minh chứng có trường hợp người ta đã chiếm lấy quyền bính cách “ma đạo” và hành quyền kiểu độc tài, phi nhân và phi luân. Như thế chúng ta cần phải phân biệt rạch ròi thực thể quyền bính với những người nắm quyền để khỏi nhầm lẫn.

Xét quyền bính như là một cơ cấu tổ chức điều hành một tập thể xã hội hay tôn giáo thì nó thật chính đáng và hợp lý. Tuy nhiên hình thức quyền bính này cũng cần phải được chỉnh sửa cho phù hợp với sự phát triển của con người và xã hội để phục vụ cách hữu hiệu ngày mỗi hơn. Chẳng hạn như cơ cấu quyền bính loại hình quân chủ chuyên chế không thể nào thích hợp với con người và xã hội hôm nay. Nhiều hình thái cơ cấu, tổ chức không chỉ cần phải được đổi mới mà thậm chí còn phải bị thay thế  bằng hình thái khác. Có thể nói rằng với đà phát triển của nhân loại như hôm nay thì những hình thái quyền bính mang tính độc tài, chuyên chế không còn lý do để hiện hữu.

Xét những con người nắm quyền bính thì trước hết chúng ta cần xem xét cách thức họ nắm giữ quyền hành có hợp pháp không, nghĩa là có minh bạch và công bằng không. Chúng ta dễ nhận ra cách thức xem ra được gọi là khá công bằng hiện nay để xây dựng công quyền đó là “phổ thông đầu phiếu”. Và dù được tổ chức bầu bán công khai thì cũng cần phải xét xem việc bầu bán ấy có tiến hành trong sự tự do và công bằng hay không. Thực tế đã có đó những cuộc bầu bán tuy là công khai những chỉ là một thứ hình thức hợp pháp hóa sự độc quyền, vì chưa bầu mà thiên hạ đã biết những ai sẽ đắc cử và sẽ đảm nhận vai vế gì trong hệ thống công quyền.

Kế đến chúng ta cần xem xét những người cho dù đảm nhận quyền bính cách hợp pháp và công minh nhưng họ có hành quyền cách công tâm và đúng mực không, dĩ nhiên là ở một mức độ nào đó khả dĩ có thể chấp nhận. Nếu đang nắm quyền mà không thực thi vai trò của quyền bính như đã nói trên, đó là xây dựng công ích, gìn giữ trật tự, bảo vệ người cô thế…, thì chắc chắn những người ấy đang đi ngoài đường lối của Thiên Chúa. Như thế họ không chỉ không đáng được tôn trọng mà thậm chí còn cần phải bị thay thế.

Giáo Hội không làm thay việc của Chính quyền. Đây là một lời khẳng định đúng. Thế nhưng cần hiểu hai từ Giáo Hội ở đây xét như là một thực thể tôn giáo mang tính xã hội có cơ cấu tổ chức và cả quyền bính. Còn những con người có tôn giáo thì chắc chắn phải thực thi nghĩa vụ “con người mang tính xã hội” của mình. Họ phải tích cực tham gia và xây dựng quyền bính xã hội để làm cho nó ngày càng thuộc về Thiên Chúa hơn, nghĩa là được vận hành cách chính đáng và phải đạo. Giáo hội Công giáo chỉ cấm hàng giáo sĩ và tu sĩ không được tham gia vào các chức vụ công quyền, trừ khi có lý do thật khẩn thiết và được ban phép (GL Đ.287.2 ; Đ.672). Còn với tín hữu giáo dân thì việc trực tiếp hay gián tiếp tham gia công quyền và xây dựng công quyền ngày càng trở thành “chính quyền” là một nghĩa vụ khẩn thiết, không thể xao nhãng hay bỏ qua vì bất cứ lý do gì.

“Của Thiên Chúa hãy trả cho Thiên Chúa”. Có thể khẳng định rằng thể chế nào, nền công quyền nào hay người nắm quyền lực nào mà không “thuộc về Thiên Chúa” thì đang bị Thần dữ chi phối. Thần dữ vốn là tên sát nhân và là cha của sự gian dối thì “thành quả” của nó chính là sự chết chóc, bạo lực và hận thù (x.Ga 8,44). Chính vì thế để làm phát triển nền văn minh tình thương và sự sống thì mọi Kitô, dù là giáo dân, tu sĩ hay giáo sĩ, theo cách thế của mình, đều có bổn phận làm cho các cơ chế công quyền và những người nắm quyền “thuộc về Thiên Chúa”, nghĩa là hiện hữu, vận hành và thi hành quyền bính phù hợp với thánh ý Thiên Chúa. Để được vậy, thiết nghĩ không gì hơn chúng ta cần tích cực can đảm bảo vệ công lý và làm chứng cho sự thật trong tình yêu. “Học Thuyết Xã Hội của Giáo Hội Công Giáo” đã từng được Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam lên chương trình phổ biến và học tập. Mong sao chương trình này không dừng lại ở phạm trù truyền đạt kiến thức nhưng thiết nghĩ cần phải được hiện thực hóa bằng việc làm cụ thể, rõ ràng.

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột