Tin Mừng Chúa Nhật VIII Thường Niên - Năm C

Nghe MP3: 

Dẫn vào Thánh Lễ

Anh chị em thân mến! Biết mình là chuyện không dễ. Người Hy Lạp có một câu danh ngôn: “Hãy biết mình.” Chẳng ai gần gũi mình bằng chính bản thân mình. Vậy mà tôi vẫn là một bí ẩn đối với tôi. Người ta thích làm những bản trắc nghiệm để biết về chỉ số thông minh, về tâm lý, tính tình ... nhưng để biết mình, cần trắc nghiệm bằng cả cuộc đời.

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói về chuyện biết mình. Tôi thường chỉ thấy cái rác nhỏ trong mắt anh em hơn là thấy cái xà nơi mắt mình, tôi khó chấp nhận những thiếu sót nơi mình. Lời nói của tôi có phản ánh xác thực những tâm tình bên trong không? chúng bày tỏ về tôi điều gì? một trái tim nhân hậu, thân tình và công bình chăng?

Chúng ta đã xét đoán người khác, thấy lỗi của anh em, còn bản thân thì không chấp nhận lời góp ý sửa đổi. . Xin Chúa giúp mỗi chúng ta can đảm dám nhìn nhận con người thực của mình, nhờ đó mới có thể sửa đổi nên hoàn thiện hơn.

Ca nhập lễ

Chúa đã cứu trợ tôi, đã đưa tôi đến chỗ thênh thang rộng rãi, và đã cứu sống tôi, bởi vì Người thương tôi.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, xin an bài cho mọi việc ở trần gian luôn diễn tiến trong hoà bình trật tự, để tất cả chúng con được nhờ, và Hội Thánh được an vui thờ phượng Chúa. Chúng con cầu xin...

Bài Ðọc I: Hc 27, 5-8

"Ðừng ca tụng người nào trước khi nghe người ấy nói".

Trích sách Huấn Ca.

Khi người ta sàng, những rác rến còn lại thế nào, thì nết xấu của một người cũng xuất hiện trong lời nói kẻ ấy như vậy. Lò lửa thì nung luyện bình sành, còn gian nan thì thử những người công chính. Xem trái liền biết cây thế nào, thì nghe lời nói cũng biết tư tưởng lòng người như thể ấy. Ðừng ca tụng người nào trước khi nghe người ấy nói, vì lời nói là sự thử thách của con người.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 91, 2-3. 13-14. 15-16

Ðáp: Lạy Chúa, thiện hảo thay việc khen ngợi Chúa! (x. c. 2a).

Xướng: Thiện hảo thay việc khen ngợi Chúa, và đàn ca danh Ngài, ôi Ðấng Tối Cao, hầu loan truyền tình thương Ngài vào buổi sớm, và lòng trung tín Ngài vào lúc ban đêm. 

Xướng: Người hiền đức như cây chà là nở hoa tươi tốt, vươn mình lên như cây hương bá đất Liban. Họ được vun trồng trong nhà Chúa, trong hành lang nhà Thiên Chúa chúng tôi họ nở bông. 

Xướng: Ngay trong tuổi già họ còn sinh trái, họ đầy nhựa sống và họ sống xanh tươi, để họ loan truyền Chúa nhường bao công chính, Chúa là Ðá Tảng của tôi, nơi Chúa chẳng có gian tà!

Bài Ðọc II: 1 Cr 15, 54-58

"Người đã ban cho chúng ta sự chiến thắng nhờ Ðức Giêsu Kitô".

Trích thư thứ nhất của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côrintô.

Anh em thân mến, khi xác hay chết này mặc lấy sự trường sinh, thì lúc ấy ứng nghiệm lời đã ghi chép rằng: "Sự chết đã tiêu tan trong chiến thắng". "Hỡi tử thần, chiến thắng của ngươi ở đâu? Hỡi tử thần, nọc độc của ngươi ở đâu? Nọc độc của sự chết là tội, thế lực của tội là lề luật". Cảm tạ ơn Thiên Chúa, Ðấng đã ban cho chúng ta chiến thắng nhờ Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Cho nên, hỡi anh em thân mến, anh em hãy ăn ở bền đỗ và đừng nao núng; hãy luôn luôn thăng tiến trong công trình của Chúa. Hãy biết rằng công lao khó nhọc của anh em không phải là uổng phí trong Chúa.

Ðó là lời Chúa.

Alleluia: Lc 19, 38

Alleluia, alleluia! - Chúc tụng Ðức Vua, Ðấng nhân danh Chúa mà đến! Bình an trên trời và vinh quang trên các tầng trời. - Alleluia.

Phúc Âm: Lc 6, 39-45

"Miệng nói những điều đầy ứ trong lòng".

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ dụ ngôn này: "Người mù có thể dẫn người mù được chăng? Cả hai lại không sa xuống hố ư? Môn đệ không trọng hơn Thầy: nếu môn đệ được giống như Thầy, thì kể là hoàn hảo rồi.

"Sao ngươi nhìn cái rác trong mắt anh em, còn cái đà trong chính mắt ngươi thì lại không thấy? Sao ngươi có thể nói với người anh em: 'Này anh, hãy để tôi lấy cái rác trong con mắt anh', trong khi chính ngươi không nhìn thấy cái đà trong mắt ngươi? Hỡi kẻ giả hình, hãy lấy cái đà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi bấy giờ ngươi sẽ trông rõ để lấy cái rác khỏi mắt anh em ngươi.

"Không có cây nào tốt mà sinh trái xấu; và ngược lại, cũng không có cây nào xấu mà sinh trái tốt. Thật vậy, cứ xem trái thì biết cây. Người ta không hái được trái vả ở bụi gai, và cũng không hái được trái nho nơi cây dâu đất. Người hiền, bởi lòng tích chứa điều lành, nên phát xuất sự thiện; và kẻ dữ, bởi tích đầy lòng ác, nên phát xuất điều ác: vì lòng đầy, thì miệng mới nói ra".

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tín hữu

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Chúa Giêsu mời gọi hết thảy mọi người Kitô hữu hãy nên hoàn thiện như Cha trên trời. Với ước muốn sống trọn lành, chúng ta cùng dâng lời cầu xin:

1. “Lời nói là sự thử thách của con người” - Xin cho các vị lãnh đạo dân Chúa được sự bình thản trước những lời vu khống, những phê bình chỉ trích, để gương sáng của các ngài sẽ đánh động họ hồi tâm.

2. “Anh em hãy ăn ở bền đỗ và không nao núng” - Xin cho các Kitô hữu biết cảm thông và tôn trọng nhau, để danh Chúa được tỏa sáng nơi những hành vi của họ.

3. “Cứ xem trái thì biết cây”,- Xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta, biết trung thành xét mình mỗi ngày, hầu nhận ra lỗi lầm thiếu sót để khắc phục sửa chữa, đồng thời nhận ra những ưu điểm để phát huy.

4. “Hãy lấy cái đà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi bấy giờ sẽ trông thấy rõ, để lấy cái rác khỏi mắt anh em ngươi”.- Xin cho chúng ta nhìn những người con của Chúa như chính Chúa nhìn họ, vượt lên trên những dáng vẻ bề ngoài, và như thế, chỉ nhìn thấy những điều tốt lành nơi mỗi anh chị em.

Chủ tế: Lạy Chúa, Chúa dạy chúng con phải luôn sống lương thiện, ngay thẳng, nhất là bác ái với mọi người. Xin Chúa ban ơn trợ giúp để chúng con có thể sống như Chúa dạy. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Thiên Chúa từ bi nhân hậu, Chúa đã ban cho chúng con của lễ này để dâng lên Chúa, thế mà Chúa lại thương coi đó là biểu hiện lòng thành của chúng con; xin cho của lễ Chúa ban tặng mang lại cho chúng con phần thưởng là hạnh phúc muôn đời. Chúng con cầu xin...

Ca hiệp lễ

Tôi sẽ hát mừng Chúa, vì Chúa ban ân huệ cho tôi,và tôi sẽ ca khen thánh danh Chúa là Đấng Tối Cao.

Hoặc đọc:

Chúa phán: "Này đây Thầy sẽ ở cùng các con mọi ngày cho đến tận thế".

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa rất nhân hậu từ bi, Chúa đã cho chúng con dự tiệc Thánh Thể, ước chi tiệc Thánh Thể này sau khi đã nuôi dưỡng chúng con trên đường dương thế, cũng đưa chúng con về quê trời hưởng phúc trường sinh. Chúng con cầu xin...

Suy niệm

Bài suy niệm của Lm Pet. Trần Bảo Ninh

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca. Lc 6, 39-45
 
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ dụ ngôn này: "Người mù có thể dẫn người mù được chăng? Cả hai lại không sa xuống hố ư? Môn đệ không trọng hơn Thầy: nếu môn đệ được giống như Thầy, thì kể là hoàn hảo rồi.
 
"Sao ngươi nhìn cái rác trong mắt anh em, còn cái đà trong chính mắt ngươi thì lại không thấy? Sao ngươi có thể nói với người anh em: 'Này anh, hãy để tôi lấy cái rác trong con mắt anh', trong khi chính ngươi không nhìn thấy cái đà trong mắt ngươi? Hỡi kẻ giả hình, hãy lấy cái đà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi bấy giờ ngươi sẽ trông rõ để lấy cái rác khỏi mắt anh em ngươi.
 
"Không có cây nào tốt mà sinh trái xấu; và ngược lại, cũng không có cây nào xấu mà sinh trái tốt. Thật vậy, cứ xem trái thì biết cây. Người ta không hái được trái vả ở bụi gai, và cũng không hái được trái nho nơi cây dâu đất. Người hiền, bởi lòng tích chứa điều lành, nên phát xuất sự thiện; và kẻ dữ, bởi tích đầy lòng ác, nên phát xuất điều ác: vì lòng đầy, thì miệng mới nói ra".
 
Suy niệm

Phụng vụ Lời Chúa tuần thứ 8 thường niên mời chúng ta trở lại với đời sống cộng đoàn, bởi đời sống cộng đoàn là nơi giúp nhau nên hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện. Bởi đó, hãy từ gia đình của mình, một cộng đoàn đức tin, một cộng đoàn yêu thương, đến một cộng đoàn xứ đạo, một cộng đoàn dòng tu, một cộng đoàn tông đồ, tất thảy các thành viên hãy giúp đỡ nhau, sửa lỗi cho nhau, nâng đỡ lẫn nhau, để tất cả nên hoàn thiện trong đời sống, cả về đức tin lẫn nhân bản, hầu mỗi ngày một trưởng thành.
 
Khởi đi từ bài đọc 1 từ sách Huấn Ca, tác giả thánh mời gọi mỗi người hãy “xem trái thì biết cây thế nào, thì nghe lời nói sẽ biết tư tưởng lòng người thể ấy”. Lòng người tốt sẽ có những lời góp ý chân thành, ích lợi, và ngược lại, lòng người xấu, dễ đem lại cho tha nhân nỗi buồn và thiếu tình người. Trở lại với gia đình, nơi đó các thành viên từng ngày đang cố gắng giúp đỡ nhau lớn lên về thể xác lẫn tinh thần. Họ động viên, khích lệ, chia sẻ, góp ý và là chỗ  dựa cho nhau mỗi khi gặp thử thách, gặp sóng gió trong cuộc đời. Tất cả khởi đi từ tình thương, tình gia đình, tình người, đó là như là chất xúc tác để nối kết cộng đoàn gia đình thành một cộng đoàn yêu thương.
 
Bước sang bài đọc 2 từ thư của thánh Phaolô gởi giáo đoàn Corintô, thánh nhân gợi nhắc cho chúng ta về sự nguy hại của tội lỗi, nó len lỏi vào các cộng đoàn làm cho tình hiệp thông có nguy cơ bị rạn nứt, vì thế, mỗi người hãy nhớ rằng “anh em hãy ăn ở bền đỗ và đừng nao núng; hãy luôn luôn thăng tiến trong công trình của Chúa”. Thiên Chúa kiến tạo đời sống cộng đoàn là để nâng đỡ, chia sẻ và giúp nhau nên thánh, giúp nhau hoàn thiện ơn gọi của mình, đó là chương trình của Ngài. Nếu con người đi ngược lại chương trình đó, họ đang phá vỡ kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa dành cho con người, trong đó có sự giúp đỡ của tha nhân.
 
Sự chân thành vẫn là một nhân đức cần thiết trong việc giúp đỡ nhau nên thánh. Tính giả hình, sống vụ hình thức là những gương xấu, là vẩn đục tính hiệp thông giữa các thành viên nơi cộng đoàn. Bài Tin Mừng do thánh Luca kể lại những bài học nhân bản Đức Giêsu hướng dẫn cho con người trong đời sống cộng đoàn. "Sao ngươi nhìn cái rác trong mắt anh em, còn cái đà trong chính mắt ngươi thì lại không thấy?”. Đây là một thói quen thường có trong đời sống chung, dù đó là gia đình hay bất cứ cộng đoàn nào. Luôn nhìn thấy khiếm khuyết của tha nhân, trong khi đó, lỗi lầm, tính xấu của bản thân luôn được phủ kín bởi tính giả hình. Nếu cái túi đựng lỗi lầm của mình được treo trước ngực, chắc sẽ bớt đi những lời xét đoán, bớt đi những lời mỉa mai tha nhân, nhưng tiếc thay, cái túi đó lại được treo phía sau lưng mỗi người, nên ít ai thấy được nết xấu của chính mình, còn cái túi lầm lỗi của tha nhân luôn được treo trước ngực, nên cái xà của họ dù nhỏ vẫn là dịp để đàm tiếu và phê phán.
 
Đời sống cộng đoàn vẫn mãi cần sự chân thành, khiêm tốn và trân trọng tha nhân. Phụng vụ Lời Chúa như là thủ bản giúp cho mỗi người ý thức hơn về ơn gọi Kitô hữu của bản thân. Hoàn thiện mình, giúp tha nhân nên thánh là lời mời gọi của mỗi người con Thiên Chúa, và được coi là kim chỉ nam giúp nhau nên thánh, nếu chúng ta bỏ ngoài tai những yếu tố đó, vô tình mỗi người đang làm mờ nhạt khuôn mặt của Đức Kitô trong cuộc đời của mình, đồng thời Tin Mừng của Ngài đang bị thay thế bằng một giá trị của thế gian.
 
Mỗi ngày sống của con người là một cơ hội để nên thánh và giúp nhau nên thánh, ngoài những nỗ lực của con người, Thiên Chúa luôn ban đủ ơn của Ngài cho mỗi người và mỗi ơn gọi khác nhau để giúp nhau nên thánh. Ngài mong con người cộng tác với nhau, với Thiên Chúa để gia đình của Ngài là một gia đình Thánh, thế nhưng, con người lắm lúc đã đi ngược lại mong muốn của Thiên Chúa. Gia đình hôm nay lắm lúc biến thành quán trọ, biến thành tổ nóng thay vì tổ ấm, bởi chủ nghĩa cá nhân đang làm biến dạng hình ảnh gia đình thánh và nơi đó, mỗi thành viên thiếu đi sự cảm thông, sự trân trọng và thiếu luôn sự tha thứ. Những thiếu hụt đó cũng vô tình xảy ra nơi các cộng đoàn đang giúp nhau nên thánh với những đặc sủng khác nhau. Sự kiêu căng, tính tự mãn, óc bè phái đang tạo nên những vết nứt giữa cộng đoàn, tạo ra sự chia rẽ, tạo nên phe nhóm, làm vẩn đục giá trị đời sống dâng hiến, đời sống cộng đoàn. Tri bỉ, tri kỷ, bách chiến bách thắng – biết người, biết ta, trăm trận trăm thắng. Kinh nghiệm sống của các bậc tiền nhân là vậy, chắc đó cũng là lời nhắc cho mỗi người hãy ý thức về sự hữu hạn của bản thân, hãy biết mình trước khi biết người để giúp nhau nên thánh mỗi ngày.
 
Lạy Chúa, Chúa mời chúng con mỗi ngày hãy hoàn thiện ơn gọi và đời sống của mình để nên thánh như Cha trên trời là đấng hoàn thiện. Xin giúp mỗi người chúng con luôn ý thức về thân phận tội lỗi của mình đang mong từng ngày nên hoàn thiện, để chúng con giúp nhau nên thánh, xin cho mỗi người đừng xét đoán nhau, hãy cảm thông và tha thứ cho nhau, xin cho mỗi người hãy hướng về thập giá trước khi kết tội tha nhân là những người xấu, là kẻ tội lỗi. Xin Chúa giúp chúng con biết sống khiêm tốn hơn, chân thành hơn và luôn biết tôn trọng nhau. Amen.
 

Lm Pet. Trần Bảo Ninh

CÁI ĐÀ VÀ CÁI RÁC
(CN VIII TN C) - Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột
 
“Người mù có thể dẫn người mù được chăng? Cả hai lại không sa xuống hố ư? (Lc 6,39). Một lời khẳng định dưới dạng nghi vấn thì như bắt buộc người nghe phải nhìn nhận. Quả thật chân lý Chúa Giêsu nói là hiển nhiên. Một sự thật tự nó rõ ràng thì không cần phải nhấn mạnh. Điều Chúa Giêsu muốn thực sự nói đó là có nhiều người đang mù mà cứ tưởng mình sáng và đáng quan ngại hơn đó là nhiều người bị “quáng gà” qua hình ảnh “cái đà ở trong mắt” mà cứ tưởng mình trông thấy rõ ràng và rồi bình thản, vô tư đi hướng dẫn kẻ khác. Việc hướng dẫn tha nhân xét về mặt tiêu cực đó là sửa sai, cảnh báo tha nhân về những mê lầm, sai lạc hay tội ác của họ và về mặt tích cực thì đó là khích lệ, động viên, hướng dẫn tha nhân sống quảng đại với chí cống hiến qua các bậc sống hay qua những sứ vụ cao cả để phụng sự Thiên Chúa, phục vụ đồng loại…

Sửa dạy kẻ mê muội, răn bảo kẻ có tội là điều tất yếu phải thực thi nếu chúng ta muốn sống đức yêu thương mà Giáo Hội đã minh định rõ chúng trong các mối thương người (thương linh hồn bảy mối). Có thể luận lý rằng điều quan trọng là nội dung lời sửa dạy, răn bảo chứ không nhất thiết cần phải hoàn hảo rồi mới được quyền sửa bảo tha nhân. Điều này quả là không sai nhưng nếu bản thân chúng ta không tự sửa mình trước thì rất có thể việc sửa bảo của chúng ta sẽ dễ bị lệch chuẩn. Cái đà đang còn ở trong mắt mình thì làm sao chúng ta có thể thấy rõ cái rác trong mắt anh em. Hơn nữa khi bản thân không tích cực sửa sai mình thì việc mình sửa bảo tha nhân có thể nghiêng chiều mục đích phê phán, xét đoán hơn là xây dựng, và cũng có thể nhằm mục đích che đậy tội của mình khi cố tình moi móc lầm lỗi của tha nhân. Đây là trường hợp của một số biệt phái và luật sĩ thời Chúa Giêsu đã bị Người thẳng thừng gọi là “đồ giả hình”. Một vấn đề đặt ra là ai dám tự hào mình hoàn hảo để có thể sửa bảo tha nhân? Chắc chắn trong phận thụ tạo, ngoài Mẹ Maria ra thì chẳng một ai là hoàn hảo, chính vì thế điều kiện thực tiễn xem ra có thể chấp nhận đó là bản thân chúng ta biết nỗ lực sửa đổi, canh tân. Và khi một người đã quyết chí canh tân, thay đổi một cách nào đó thì họ được quyền sửa dạy tha nhân.

Giúp tha nhân hướng thượng trong sự quảng đại và chí cống hiến là một điều tốt đáng làm và đáng trân trọng. Tuy nhiên ở lãnh vực này thì đòi hỏi người hướng dẫn cần sáng suốt và ngay chính hơn nhiều. Sai lầm của những người trong vai trò lãnh đạo thì gây họa và di hại cho tha nhân cho xã hội nhiều điều xấu xa và tệ hại cách lâu dài và hậu quả thật khó khắc phục cũng như khó sửa chữa ngày một ngày hai. Vì lý do này mà chúng ta thấy Chúa Giêsu dường như kịch liệt lên án nhiều nhà lãnh đạo Do Thái thời bấy giờ với những lời lẽ gay gắt “khốn cho các ngươi, khốn cho các ngươi, hỡi những luật sĩ và biệt phái…”. Có thể nhận ra nguyên nhân những sai lầm của nhiều nhà lãnh đạo xã hội và tôn giáo xưa lẫn nay đó là sự cao ngạo, tự tôn và sự tham lam ích kỷ vô độ.

Một hệ quả khó lường của sự tự tôn, tự kiêu đó là dễ phạm sai lầm gây hậu quả nghiêm trọng cho chính bản thân và cho tha nhân. Và nếu người tự kiêu, tự tôn đang giữ vị trí cao, đang nắm vai trò lớn trong xã hội hoặc trong tập thể tôn giáo thì còn đáng quan ngại hơn nhiều. Sai lầm là thân phận con người, một chuyện thường tình dễ thứ tha. Nhưng việc khắc phục hậu quả là một vấn đề nan giải, nhất là khi hậu quả ấy lại di hại cho đám đông dân chúng, đặc biệt những người yếu hèn, thấp cổ, bé phận.

Chuyện mù dẫn mù, cả hai lăn cù xuống hố thì có thể xảy ra, nhưng chỉ là biến cố nhất thời và không kéo dài lâu. Cái tai hại hơn cả đó là cái sự “quáng gà” của những người đang trong vai vế hướng dẫn kẻ khác. Biết một cách phiếm diện, biết một chiều, biết chưa rõ mà những tưởng rằng mình đã biết đủ đầy, biết rõ toàn diện thì bản thân không dễ nhận ra sai lầm của mình và tha nhân nhiều khi cũng khó phát hiện.

Sự tham lam, ích kỷ vô độ cũng là một nguyên nhân gây ra không biết bao nhiêu sự sai lầm của rất nhiều người, nhất là khi họ có quyền lực trong tay để phục vụ cho sự tham lam của họ. Các chế độ độc quyền, độc tài đều sinh ra vô số sự độc ác cho nhân loại mà lịch sử đã minh chứng. Một trong những tiến bộ của xã hội loài người đó là quy định hạn kỳ của những chức vị lãnh đạo. Và một điểm tích cực của nó là giới hạn những sai lầm của các vị lãnh đạo, nếu có. Chúng ta cũng có thể nhận ra xu hướng tiến bộ này đã và đang hình thành ngay trong cả sinh hoạt của Giáo Hội Công giáo mà rõ nét nhất là trong các Hội Dòng.

Chuyện cái đà trong mắt mình và cái rác trong mắt tha nhân là chuyện thường tình của kiếp người xưa lẫn nay. Tuy nhiên không được xem nhẹ, xí xóa hay bỏ qua nó, khi lợi ích và hạnh phúc của tha nhân vì thế mà bị tổn hại.
 

Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột

Cây đời xanh tươi – Thiên Phúc

(Trích trong ‘Như Thầy Đã Yêu’)

Triệu Quát là con trai của Triệu Xa – một danh tướng thời Chiến Quốc – thời trai trẻ từng đọc rất nhiều binh thư. Là một người khá thông minh, thích nói về quân sự, người khác không nói lại được, cha anh là Triệu Xa đôi khi cũng không tranh luận nổi với anh. Do đó, anh tỏ ra kiêu ngạo, tự cho mình là giỏi nhất thiên hạ.

Tuy nhiên, Triệu Xa lại rất lo lắng cho con mình, ông cho rằng Triệu Quát chẳng qua chỉ “nói phét”. Ông còn nói: “Sau này nước Triệu không nên dùng nó, kẻo nó sẽ làm cho quân Triệu đại bại”.

Quả thật, khi quân Tần sang xâm lược, vua Triệu quyết định cử Triệu Quát thay thế Liêm Pha. Lạn Tương Như đang bệnh cũng phản đối: “Triệu Quát chẳng qua chỉ là đọc được một số sách binh thư của cha mình, căn bản không biết vận dụng thế nào, không thể cử hắn làm tướng”. Mẹ của Triệu Quát cũng đến gặp vua Triệu nói rằng con mình không thể làm đại tướng.

Nhưng vua Triệu không nghe, vẫn cử Triệu Quát ra tiền tuyến nghênh địch, hậu quả là 40 vạn quân Triệu chỉ trong chốc lát đã bị tiêu diệt hoàn toàn, bản thân Triệu Quát cũng tử trận thê thảm.

***

“Mù mà lại dẫn mù được sao? Lẽ nào cả hai lại không sa xuống hố?” (Lc 6,39). Làm nhà lãnh đạo hay người hướng dẫn phải có đủ tài đức; phải sáng suốt trong tư tưởng, khôn ngoan trong lời nói, và liêm chính trong việc làm, để khỏi dẫn đưa người khác cũng như chính mình vào con đường lầm lạc hay diệt vong. Những kẻ khoác lác, dối trá, giả hình có thể nhất thời lừa bịp được một số người, nhưng sớm muộn cũng sẽ bị bại lộ và sẽ phải chuốc lấy hậu quả khó lường: “Cây kim trong bọc lâu ngày cũng phải lòi ra”.

Cha mẹ của Triệu Quát vì sống cùng anh ta, nên thấy hiểu lời nói và việc làm của con mình không thể đảm nhận việc lớn. Nhưng vua Triệu không quan tâm đến câu: “Lời nói phải đi đôi với việc làm”, cứ cho rằng Triệu Quát là bậc kỳ tài trong thiên hạ và trao cho việc lớn. Kết quả không chỉ Triệu Quát bị hại mà còn liên quan đến tính mạng của 40 vạn quân. Mù mà dẫn mù thì việc sa xuống hố chỉ là sớm hay muộn mà thôi.

“Sao anh thấy cái rác trong mắt anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình thì lại không để ý tới” (Lc 6, 41). Người ta thường rất hà tiện trong lời khen ngợi, nhưng lại quảng đại trong tiếng chê bai. Có thể nói một trong những tội con người dễ phạm nhất: đó là hay xét đoán, nghĩ xấu, nghĩ sai cho người khác.

Để có đôi mắt trong sáng, chúng ta không nên nhìn vào đôi mắt kẻ khác để thấy “cái rác” trong đó, hay “bới lông tìm vết” để xét đoán, chỉ trích họ, nhưng hãy nhìn vào chính đôi mắt tâm hồn mình, để thấy “cái đà” của kiêu căng tự mãn, của phô trương giả hình, để thanh lọc cho nên trong sáng. Vì người xưa có câu “Việc người thì sáng, việc mình thì quáng”, nên việc nhìn lại chính mình để tự kiểm thảo luôn là điều cần thiết của mỗi tín hữu Kitô, nhất là những việc lãnh đạo, hướng dẫn các tâm hồn. Triết gia Chilon cũng cho chúng ta một luật sống bất hủ: “Hãy tự biết mình”. Thánh Âu-tinh thường cầu nguyện: “Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết Chúa, xin cho con biết con”.

Biết mình thường hèn yếu lỗi lầm để đừng bao giờ khắt khe lên án anh em.

Biết mình hay che đậy giả hình để cảm thông dung thứ cho kẻ khác.

Biết mình thích phô trương háo thắng để đừng phê phán nhạo báng một ai.

Một tác giả kia đã nhận định: Những kẻ may mắn thường là những người có tâm hồn lạc quan vui vẻ, họ có thói quen nhìn vào mặt tích cực của sự việc và vào điều tốt của kẻ khác. Trái lại, những kẻ bất hạnh thường có thái độ tiêu cực, thù hằn, họ thích nhìn vào điều tồi tệ nơi kẻ khác, họ rất ham chỉ trích, và ưa “vạch lá tìm sâu”.

Đúng như lời Đức Giêsu đã nói trong đoạn Tin mừng hôm nay: “Cây tốt thì sinh trái tốt, cay xấu thì sinh trái xấu” (Lc 6,43). Lời nói việc làm của người tín hữu Kitô chỉ có thể sinh hoa kết trái tốt tươi, nếu siêng năng suy niệm và thực hành Lời Chúa. Đời sống của chúng ta chỉ có thể “phát xuất ra sự lành” nếu chúng ta được nuôi dưỡng bằng Mình Thánh Chúa vì Lời Chúa là lời yêu thương và Mình Chúa là Bí tích tình yêu. Những ai sống trong vị kỷ, xét đoán, chỉ trích và thù hằn, kẻ ấy sẽ chết trong bóng tối gian ác của chính mình.

***

Lạy Chúa, xin đừng để chúng con khô héo trong thái độ chỉ trích, trong lối nhìn tiêu cực, trong cách nghĩ đen tối, nhưng xin cho cây đời chúng con được xanh tươi, để sinh hoa kết trái của an bình, hạnh phúc và yêu thương. Amen.