Lời Chủ chăn Giáo phận Vĩnh Long
Tháng 9/2025
Vai trò của phụ nữ trong việc truyền giáo
Kính gửi: Quý Cha, quý Tu sĩ nam nữ và tất cả anh chị em Gp. Vĩnh Long.
Thưa anh chị em, trong năm nay chúng ta sẽ chọn mười hai đề tài dựa trên tài liệu định hướng mục vụ cho Hội Thánh tại Việt Nam trong năm 2025 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam “Cùng nhau loan báo Tin Mừng”. Đây là chủ đề thứ ba mà Hội Đồng Giám mục Việt Nam đã xác định năm 2022. Giáo phận Vĩnh Long, trong Gợi ý Mục vụ lần IX, sẽ nói đến “VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ TRONG VIỆC TRUYỀN GIÁO” được tra cứu trong sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, Tông Huấn Niềm Vui của Tin Mừng (Evangelii Gaudium) của Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Tông Huấn Hậu Thượng Hội Đồng Querida Amazonia (Amazon Yêu Quý) của Đức Thánh Cha Phanxicô và Báo cáo Giáo Hội hiệp hành (Thượng Hội Đồng Giám Mục Lần Thứ XVI, Kỳ Họp Thứ Nhất).
1. Vị thế Phụ nữ trong Giáo Hội
Trong các giáo xứ của chúng ta, các phụ nữ đảm nhiệm nhiều việc phục vụ và dấn thân. Trong nhà thờ, đi xem lễ đọc kinh, ca đoàn thì đa số là giới nữ. Tuy nhiên, vào một thời xa xưa, ở một số nơi trên thế giới, một số người phụ nữ cảm thấy bị phân biệt đối xử: đều là thầy giáo và cô giáo, nhưng cô giáo lại lãnh lương ít hơn! Đặc biệt là liên quan đến một số trách nhiệm hoặc thậm chí là việc phong chức, điều này vẫn thường được hiểu hoặc trải nghiệm như một hình thức tranh giành quyền lực. - Không được phong chức: Nhưng nếu Giáo hội Công giáo không truyền chức linh mục cho phụ nữ thì không phải vì họ kém năng lực hay kém xứng đáng. Nhưng theo Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo dạy: “Hy tế của Đức Kitô và hy tế Thánh Thể là một hy tế duy nhất” (số 1367). “Đức Kitô, vị thượng tế đời đời của Giao Ước Mới, Đấng đang hoạt động nhờ thừa tác vụ của các tư tế, dâng hy tế Thánh Thể. Cũng chính Đức Kitô, Đấng thật sự hiện diện trong hình bánh rượu, là lễ vật của hy tế Thánh Thể” (số 1410). Linh mục dâng hy tế Thánh Thể với tư cách là in persona Christi, Linh mục đóng vai trò của Chúa Kitô, cho đến nỗi là hình ảnh của Chúa Kitô, khi ngài đọc lời truyền phép. Đây là một trong những lý do người phụ nữ không được truyền chức linh mục. Nhưng phụ nữ vẫn tích cực truyền giáo.
2. Phụ nữ truyền giáo. Chúng ta không chỉ phải biết ơn về chất lượng và tính đặc thù của những đóng góp to lớn của phụ nữ vào công cuộc truyền giáo.
- Truyền giáo trong Kinh thánh. Trong Phúc Âm, những người đầu tiên truyền bá Phúc Âm (theo nghĩa đen: công bố Tin Mừng) là phụ nữ. Những người đã đến mộ Chúa Giêsu và được Thiên Chúa truyền lệnh phải loan báo rằng Chúa Giêsu đã sống lại, Maria Mađalêna đã đóng vai trò tiên phong trong việc loan báo Tin Mừng Phục Sinh. Chúng ta đọc lại các đoạn Tin mừng sau đây sẽ rõ: - Ga 20:17-18: “Đức Giêsu bảo: 'Thôi, đừng giữ Thầy lại, vì Thầy chưa lên cùng Chúa Cha. Nhưng hãy đi gặp anh em Thầy và bảo họ: 'Thầy lên cùng Cha của Thầy, cũng là Cha của anh em, lên cùng Thiên Chúa của Thầy, cũng là Thiên Chúa của anh em.' Bà Maria Mácđala đi báo cho các môn đệ: 'Tôi đã thấy Chúa,' và bà kể lại những điều Người đã nói với bà”; - Mc 16:7:: “Xin các bà về nói với môn đệ Người và ông Phêrô rằng Người sẽ đến Galilê trước các ông. Ở đó, các ông sẽ được thấy Người như Người đã nói với các ông”; - Mt 28:10: “Bấy giờ, Đức Giêsu nói với các bà: 'Chị em đừng sợ! Về báo cho anh em của Thầy để họ đến Galilê. Họ sẽ được thấy Thầy ở đó.'”
Vào ngày Lễ Ngũ Tuần (Cv 2, 17), Phêrô khẳng định rằng lời ngôn sứ Giôen được ứng nghiệm: “Ta sẽ đổ Thần Khí Ta trên hết thảy người phàm, con trai con gái các ngươi sẽ trở thành ngôn sứ.”
Trong lời chào kết thúc bức thư gửi tín hữu Rôma (chương 16), Thánh Phaolô nhắc đến chị Pơrítca như một trong những cộng sự của ông trong việc phục vụ Chúa Giêsu Kitô, cũng như một người phụ nữ khác tên là Giunia, được mô tả là một “sứ đồ xuất sắc” (sứ đồ theo nghĩa đen có nghĩa là: người “được sai đi”).
- Truyền giáo trong Giáo Lý Hội Thánh. “Như vậy, mỗi giáo dân, do chính những hồng ân đã được ban cho mình, là chứng nhân và đồng thời là dụng cụ sống động của chính sứ vụ của Hội Thánh, ‘tùy theo mức độ Đức Kitô ban cho’ (Ep 4,7).” (GLHTCG, số 913) Nếu chúng ta đọc kỹ lại trong Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo số 863, thì chúng ta sẽ nhận ra vai trò của mọi người là “được sai đi” khắp trần gian. Ai sẽ là người được sai đi? Tất cả các chi thể của Hội Thánh, trong các chi thể của Hội Thánh, phải hiểu rằng trong đó phụ nữ, kể cả các Nữ tu cũng đóng góp ít nhiều cho việc sai đi phổ biến Tin mừng.
- Truyền giáo trong gia đình. Ngoài một số ít ví dụ trong Kinh thánh này, luôn có những người phụ nữ truyền giáo, tại nhà, tại nơi làm việc, cùng bạn bè hoặc trong chức việc (như thuyết giáo, giáo lý viên, v.v.) đã đưa mọi người đến với đức tin nơi Chúa Giêsu Kitô. Truyền giáo là sứ mệnh của mọi Kitô hữu dù nam hay nữ!
- Truyền giáo trong Họ đạo trong các phong trào Thiếu nhi Thánh Thể, Giới trẻ, Hội đoàn. Đó là những đóng góp to lớn của phụ nữ vào công cuộc truyền giáo, mà chúng ta tìm thấy trong Cộng đồng Họ đạo của chúng ta. Những cử chỉ, vai trò, dấn thân của phụ nữ thể hiện rõ việc truyền giáo này: “Tôi vui mừng nhìn nhận rằng các phụ nữ đang chia sẻ trách nhiệm với các linh mục, giúp họ hướng dẫn dân chúng, các gia đình và các nhóm, và có nhiều đóng góp mới cho suy tư thần học.” (Tông Huấn Niềm Vui Tin Mừng Evangelii Gaudium, số 103) Cho nên phụ nữ tham gia đầy đủ vào đời sống và sứ mạng của Giáo Hội, không chỉ với tư cách mẹ, vợ, mà còn trong việc tham gia vào các hoạt động mục vụ.
- Truyền giáo bên ngoài trong công ăn việc làm, cô giáo, y sĩ, bác sĩ, công nhân viên nhà nước. “Hội Thánh nhìn nhận sự đóng góp không thể thiếu của phụ nữ cho xã hội nhờ sự nhậy cảm, trực giác và các năng khiếu đặc trưng mà họ có, nhiều hơn đàn ông. Tôi nghĩ, ví dụ như phụ nữ thường có mối quan tâm đặc biệt đối với những người khác, được biểu hiện cách đặc biệt, tuy không phải là biểu hiện duy nhất, trong tình mẫu tử… Nhưng chúng ta cần tạo ra nhiều cơ hội hơn nữa để có sự tham gia nhiều hơn của phụ nữ trong Hội Thánh. Bởi vì 'tài năng thiên phú của nữ giới là cần thiết trong mọi biểu hiện trong đời sống xã hội, sự hiện diện của phụ nữ cũng phải được bảo đảm tại nơi làm việc' và trong các khung cảnh khác nhau trong đó các quyết định được đề ra, cả trong Hội Thánh và trong các cơ cấu xã hội.” (Tông Huấn Niềm Vui Tin Mừng Evangelii Gaudium, số 103)
3. Giáo Huấn của Giáo Hội
Trong Tông Huấn Hậu Thượng Hội Đồng Querida Amazonia (Amazon Yêu Quý) của Đức Thánh Cha Phanxicô, số 99 đề cập đến sức mạnh và sự cống hiến của phụ nữ: “Ở Amazon, có những cộng đoàn được duy trì và đã thông truyền đức tin trong thời gian dài mà không có một linh mục nào đến viếng thăm; có khi kéo dài cả thập kỷ. Đó là nhờ sự hiện diện của những người phụ nữ mạnh mẽ và quảng đại: các phụ nữ đã ban bí tích rửa tội, dạy giáo lý, cầu nguyện, họ là những nhà thừa sai truyền giáo, chắc chắn đã được Thánh Thần kêu gọi và tác động. Trong nhiều thế kỷ, họ đã giữ Giáo Hội đứng vững trong những vùng này với một lòng nhiệt thành tận tụy đáng nể và một đức tin nồng nhiệt. Chính họ, ở Thượng Hội đồng, đã khiến tất cả chúng tôi phải xúc động vì chứng tá của họ.”
Tạm kết qua Báo cáo Giáo Hội hiệp hành (Thượng Hội Đồng Giám Mục Lần Thứ XVI, Kỳ Họp Thứ Nhất), số 9 với đề tựa “Phụ nữ trong đời sống và sứ mạng của Giáo Hội”: Phụ nữ góp phần tích cực vào đời sống và sứ mạng của Giáo Hội, đặc biệt trong các hoạt động mục vụ và giáo dục “Phụ nữ chiếm đa số những người ngồi trong các ghế nhà thờ và thường là những nhà truyền giáo đầu tiên của đức tin trong gia đình. Các phụ nữ thánh hiến, cả trong đời sống chiêm niệm lẫn tông đồ, là một hồng ân cơ bản và đặc biệt, dấu chỉ và chứng tá ở giữa chúng ta” … Giáo Hội cần tăng cường vai trò của phụ nữ trong việc lãnh đạo và ra quyết định để thể hiện đầy đủ hơn sự hiệp thông trong việc Truyền giáo.
Vĩnh Long, ngày 20 tháng 8 năm 2025.
+ Phêrô Huỳnh Văn Hai
Giám Mục Giáo Phận Vĩnh Long
Nguồn: giaophanvinhlong.net
Những tin cũ hơn