ĐTC: Thánh nhạc nuôi dưỡng đời sống Giáo hội

Đức Thánh Cha Lêô: Thánh nhạc tiếp tục nuôi dưỡng đời sống Giáo hội

Chiều ngày 18/6/2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV tiếp các thành viên Quỹ Domenico Bartolucci và đoàn hợp xướng nhân dịp kỷ niệm 500 năm ngày sinh của nhà soạn nhạc và nghệ sĩ organ vĩ đại Giovanni Pierluigi da Palestrina. Ngài nhắc lại rằng, thánh nhạc không chỉ là một di sản của quá khứ nhưng là một món quà sống động vẫn đang tiếp tục nuôi dưỡng Giáo hội hôm nay.

Giovanni Pierluigi da Palestrina (1525 - 1594) là một trong những nhà soạn nhạc vĩ đại nhất của thời Phục Hưng, nổi tiếng với những sáng tác thánh nhạc và được xem là biểu tượng của truyền thống âm nhạc Công giáo Roma.

Quỹ Domenico Bartolucci được thành lập sau khi Đức Hồng Y Domenico Bartolucci - nhà soạn nhạc và nhạc trưởng Dàn hợp xướng Sistine từ năm 1956 đến 1997 - qua đời, nhằm bảo tồn, phát huy và phổ biến di sản thánh nhạc truyền thống của Giáo hội.

Buổi tiếp kiến diễn ra tại Sảnh Regia của Dinh Tông Toà, với sự trình diễn của đoàn hợp xướng trình bày các tác phẩm của Palestrina và giới thiệu tem của Vatican, kỷ niệm 500 năm Palestrina.

Ngỏ lời với mọi người, Đức Thánh Cha mô tả ý nghĩa thiêng liêng và phụng vụ của âm nhạc Palestrina như một biểu hiện vượt thời gian của lời cầu nguyện và sự hiệp nhất. Ngài nói: “Các tác phẩm của Palestrina trang nghiêm, được lấy cảm hứng từ thánh ca Gregorian, hòa quyện âm nhạc và phụng vụ theo cách nâng cao tâm hồn và cất lên tiếng nói cho mầu nhiệm của Thiên Chúa”.

Nhắc lại vai trò của nhà soạn nhạc trong thời Phục Hưng, giúp canh tân sâu sắc đời sống thiêng liêng của các tín hữu, Đức Thánh Cha nói loại nhạc đa âm không chỉ là một kỹ thuật âm nhạc, nhưng là một hình thức mang ý nghĩa thần học. Loại nhạc này lấy bản văn thánh và khoác lên một giai điệu phù hợp để có thể dễ dàng chạm tới sự hiểu biết của các tín hữu. Thực vậy, với nhạc đa âm, nhiều giọng hát, mỗi giọng có giai điệu riêng, hòa quyện trong một sự tương tác hài hòa, đôi khi không điều hợp nhưng luôn hướng đến sự hiệp nhất. Sự hiệp nhất năng động trong đa dạng này là một ẩn dụ cho hành trình đức tin chung của chúng ta dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần.

Đức Thánh Cha đề cao bộ lễ Latinh Missa Papae Marcelli của Palestrina như một tuyệt tác của thánh nhạc đa âm. Ngài cũng bày tỏ lòng kính trọng đối với Đức Hồng Y Domenico Bartolucci, gọi là “một nhà soạn nhạc không thể nào quên”, người đã tiếp nối di sản quý báu này trong vai trò giám đốc Ca đoàn Nhà nguyện Sistine suốt gần năm mươi năm.

Tiếp đến, Đức Thánh Cha nhắc lại lời mời gọi của Công đồng Vatican II về sự tham gia trọn vẹn, ý thức và tích cực vào phụng vụ, đồng thời lưu ý rằng thánh nhạc, đặc biệt khi được sáng tác công phu, có thể làm sâu sắc thêm sự tham dự đó. Ngài nói: “Khi được truyền cảm hứng từ đức tin và được định hình bằng tài năng, lôi cuốn cả tiếng nói, tâm trí và con tim, thánh nhạc trở thành đường dẫn đến cầu nguyện”.

Cuối cùng, bày tỏ lòng biết ơn và khuyên mọi người tiếp tục bước đi trong hy vọng, Đức Thánh trích lời Thánh Augustinô mời gọi tất cả cùng hát và bước đi, không quay trở lại và không dừng lại. Đặc biệt trong Năm Thánh, ngài nhắc nhở thánh nhạc không chỉ là một di sản của quá khứ nhưng là một món quà sống động vẫn đang tiếp tục nuôi dưỡng Giáo hội hôm nay. Ngài nói: “Chúng ta hãy cùng hát và bước đi. Anh chị em hãy xây dựng những nhịp cầu của vẻ đẹp và đức tin”.

Vatican News