Mexico. Thánh Giuse ‘Thợ’

Thứ tư - 30/04/2025 09:03 | Tác giả bài viết: Alfredo Martínez Fernandes | 41

Tại nhiều nơi ở Mexico, Lễ hội kính Thánh Giuse Thợ bắt đầu từ ngày 30 tháng 04 bằng một hội chợ lớn.

Tại nhiều nơi ở Mexico, ‘Ngày Lao động’ được tổ chức vào ngày 01 tháng 05, trùng với lễ kính ‘Thánh Giuse Thợ’. Một trong những địa điểm nổi bật tổ chức lễ hội này là thị xã Chilapa, bang Guerrero, phía tây nam Mexico.

Lễ hội kính Thánh Giuse Thợ bắt đầu từ ngày 30 tháng 04 bằng một hội chợ lớn. Các thương nhân từ khắp nơi trong vùng đến bán trái cây, rau củ, thức ăn và đồ gia dụng. Lễ hội khai mạc bằng cuộc diễu hành xe hoa và các màn trình diễn múa truyền thống. Tuy nhiên, cao điểm của sự kiện diễn ra vào ngày 01 tháng 05, khi tượng Thánh Giuse được rước ra sân nhà thờ để người dân đến cầu nguyện và đặt nến dưới chân ngài. Có người dâng hương cho vị thánh, có người treo vòng hoa cúc vạn thọ lên tay và cổ bức tượng rồi hôn kính với lòng sốt mến sâu sắc. Trong khi đó, tại quảng trường trước nhà thờ, các gia đình tụ tập ăn bắp, ăn các món ăn vặt, còn các compadres (tức là cha mẹ đỡ đầu và cha mẹ ruột của trẻ) thì uống mezcal (một loại đồ uống có cồn chưng cất từ cây thùa xanh) và bia. Các điệu nhảy, âm thanh huyền diệu của đàn violon và các ban nhạc chilefrito (được gọi như vậy vì họ chơi nhiều nhịp điệu khác nhau), là những nét văn hóa vốn có trong bản chất lễ hội của ngày lễ này.

Một trong những điệu múa thú vị nhất được biểu diễn trong lễ hội này là vũ điệu Los Ocho Locos, còn được gọi là vũ điệu Tám Thói hư Tật xấu—ngoài bảy thói hư tật xấu truyền thống còn có thêm buồn bã. Điệu múa này bao gồm một số vũ công đại diện cho tám thói hư tật xấu cùng với một thiên thần, một quỷ dữ, một bác sĩ và một linh mục. Điệu múa có nguồn gốc từ Tây Ban Nha này bao gồm nhiều động tác và lời thoại được đệm nhạc bằng đàn violon. Các giai điệu có thể buồn bã hoặc vui tươi tùy theo đoạn văn được diễn giải.

Vũ điệu Người Moro và Người Kitô giáo là một điệu múa điển hình khác cũng được biểu diễn trong lễ hội kính Thánh Giuse Thợ. Điệu múa này có nguồn gốc từ câu chuyện Mười hai lạc hầu của Pháp, dựa trên truyền thuyết về vua Charlemagne, và được các tu sĩ Tây Ban Nha truyền vào Mexico trong thời kỳ Chinh phạt. Lần biểu diễn đầu tiên của điệu múa này có từ năm 1524 và thành công đến mức lan rộng khắp cả nước, từ Oaxaca đến New Mexico ở Hoa Kỳ.

Các vũ công chia thành hai nhóm đối kháng để đại diện cho tín đồ của hai tôn giáo. Điệu múa này là một phần của nghi lễ lớn hơn có thể kéo dài tới hai ngày và bao gồm các trận chiến giả.

Ở Chilapa, tất cả vũ công trong buổi biểu diễn này đều là phụ nữ, trừ hai người đứng đầu mỗi nhóm là nam giới. Những vũ công đóng vai phụ nữ Kitô giáo mặc trang phục màu xanh dương, còn những vũ công đóng vai phụ nữ Moro mặc trang phục màu đỏ; tất cả đều khoác áo choàng thêu kim tuyến.

Lễ hội kính Thánh Giuse Thợ kết thúc bằng màn trình diễn Lâu đài Lửa, những tháp pháo hoa được lắp ráp thủ công, và nghi thức Thiêu Bò.

Các con bò được làm bằng giấy bồi, với pháo hoa được gắn vào để bắn ra theo nhiều hướng khác nhau. Các Lâu đài Lửa phóng từng loạt pháo hoa lên bầu trời, còn các con bò khổng lồ đầy màu sắc làm bằng giấy bồi được cả gia đình khiêng chạy qua các con phố, bắn pháo hoa tung tóe khắp nơi trong khi ban nhạc vẫn không ngừng chơi nhạc.

Như vậy, ánh sáng, âm thanh, điệu múa, thức ăn, mezcal, bia và màn pháo hoa rực rỡ đã khép lại lễ hội kính Thánh Giuse Thợ tại thị xã Chilapa.