Tử Đạo là kiên trì sống đạo

Chúa Nhật XXXIII – TN – C
Tử Đạo là kiên trì sống đạo

Như chúng ta được biết, vào ngày lễ Ngũ Tuần, sau khi “ai nấy đều được tràn đầy ơn Thánh Thần”, Nhóm Mười Một ngay lập tức thực hiện lời Chúa Giêsu truyền dạy: “Phải nhân danh Người rao giảng cho muôn dân, bắt đầu từ Giê-ru-sa-lem…”

Và ông Phê-rô, đại diện cho Nhóm Mười Một, đã có một bài giảng đầu tiên cho sứ vụ của mình. Bài giảng của ông Phê-rô, khiến cho mọi người “đau đớn trong lòng”. Hôm ấy, “đã có thêm khoảng ba ngàn người theo đạo.”

Ba-ngàn-người-theo-đạo, sách Công Vụ Tông Đồ cho biết: “Họ đồng tâm nhất trí, ngày ngày chuyên cần đến Đền Thờ. Khi làm lễ bẻ bánh tại tư gia, họ dùng bữa với lòng đơn sơ vui vẻ. Họ ca tụng Thiên Chúa, và được toàn dân thương mến.” (Cv 3, 46-47).

Vui… chắc chắn là Nhóm Mười Một vui. Nhưng, bên cạnh đó, là buồn. Buồn vì chuyện này làm “ngứa mắt” giới tư tế. Họ bực tức vì các ông “giảng dạy cho dân và dựa vào trường hợp Đức Giê-su mà loan báo kẻ chết sẽ sống lại.”
Thế là, ông Phê-rô và Gio-an đã bị “giới tư tế, lãnh binh Đền Thờ và các người thuộc nhóm Sa-đốc… bắt và tống ngục.”

Tuy, hai ông Phê-rô và Gio-an được thả, nhưng kể từ đó, đời sống cộng đoàn tiên khởi không còn có những ngày-vui-bên-nhau, mà chỉ còn là những giọt lệ… “là nghìn giọt lệ...”

Giọt… giọt lệ đầu tiên, khóc cho ông Tê-pha-nô. Ông Tê-pha-nô, chỉ vì rao giảng một “Giêsu người Nadaret”, nên đã bị người ta chống đối. Họ “xông vào ông rồi lôi ra ngoài thành mà ném đá”. Chuyện kể rằng: “Họ ném đá ông, đang lúc ông cầu xin rằng: ‘Lạy Chúa, xin đừng chấp họ tội này’. Nói thế rồi, ông an nghỉ” (Cv 7, 60).

Giọt lệ tiếp theo, khóc cho thánh Giacôbê. Sách Công Vụ Tông Đồ ghi: “Thời kỳ ấy, vua Hê-rô-đê ra tay ngược đãi một số người trong Hội Thánh. Nhà vua đã cho chém đầu ông Gia-cô-bê là anh ông Gio-an. Thấy việc đó làm vừa lòng người Do-thái, nhà vua lại cho bắt cả ông Phê-rô nữa.”

Sau ông Phê-rô, nghìn-giọt-lệ… nghìn giọt lệ khác, khóc cho ông Phao-lô, rồi cho cả Nhóm Mười Một. Chưa hết, nghìn giọt lệ còn rơi “trong 300 năm Đế chế La Mã đàn áp tín đồ Ki-tô giáo”. Nó rơi… tiếp tục rơi… rơi… “trong suốt 300 năm đạo Chúa bị bách hại dưới thời vua Lê, Chúa Trịnh, Chúa Nguyễn, Tây Sơn, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức và phong trào Văn Thân” (nguồn: internet).

**
Nếu nghìn-giọt-lệ của Trịnh Công Sơn “rớt xuống thành hồ nước long lanh.” Thì, nghìn-giọt-lệ của Giáo Hội Công Giáo “rớt xuống thành máu các thánh tử đạo.”

Với Giáo Hội Công Giáo Việt Nam, sử sách ghi nhận: có khoảng vài trăm ngàn vị tử đạo, trong đó có 118 vị được chính thức tôn phong.

Tôn phong các ngài, trước là để vinh danh đời sống đức tin của các ngài, một đức tin mãnh liệt và kiên trì vào Chúa Giê-su, và sau là, để xem đó như những tấm gương mẫu mực cho đời sống đức tin của mỗi chúng ta.

Một tấm gương đáng để chúng ta noi theo, đó tấm gương linh mục Gioan Đạt. Chuyện kể rằng: Khi ngài vừa dâng lễ xong thì quân lính vây bắt. Cha đã chạy thoát, nhưng vì để quên áo lễ, cha thấy quân lính tra tấn gia chủ nên ra nộp mạng và nói: “Vẫn biết tôi có thể thoát, nhưng như thế anh chị em sẽ bị khổ nhiều”.

Anh-chị-em-sẽ-bị-khổ-nhiều, thế nên, Linh mục Gio-an Đạt đã sẵn sàng thực thi lời truyền dạy của Chúa Giê-su, lời truyền dạy, rằng: “không có tình yêu nào cao quý hơn tình yêu, người liều mạng sống vì người mình yêu”.

Chưa hết, còn thêm một tấm gương thừa sai Gagelin Kính, nữa. Với thừa sai Gagelin Kính, ngài đã viết thư xin phép giám mục cho mình ra trình diện để tín hữu Bình Định được bình an.

Còn linh mục Đặng Đình Viên ư! Thưa, cha đã trốn an toàn trong vườn mía dày đặc, nhưng khi thấy quân lính đánh đập tra khảo con của chủ nhà, cha cũng tự động ra thế mạng. (trích: Chân dung các thánh tử đạo Việt Nam - Lm PX. Đào Trung Hiệu, OP).

Có rất nhiều hình phạt mà quý ngài phải hứng chịu. Nào là bị gông cùm, xiềng xích, bị nhốt trong cũi, bị đánh đòn, bị bỏ đói. Nặng hơn thì bị voi dầy, bị đóng đinh vào ván rồi đem phơi nắng. Tàn bạo hơn thì bị xử trảm, xử giảo (thắt cổ) hoặc bị thiêu sống. Ác liệt nhất là bị xử lăng trì (một hình thức phân thây ra từng mảnh) hay bá đao (bị xẻo từng mảnh thịt)… cho tới chết. Án nhẹ nhất, đó là khắc lên trên trán hai chữ “tà đạo”.

***
Thật ra, chuyện các vị tử đạo phải chịu gông cùm, đánh đập, bỏ đói và cả cái chết là điều không có gì ngạc nhiên.

Không có gì ngạc nhiên vì chính Đức Giêsu, trong những ngày còn tại thế, Ngài đã khuyến cáo, rằng: “Nếu thế gian ghét anh em, anh em hãy biết rằng nó đã ghét Thầy trước. Giả như anh em thuộc về thế gian, thì thế gian yêu thích cái gì thuộc về nó. Nhưng vì anh em không thuộc về thế gian và Thầy đã chọn, đã tách anh em khỏi thế gian, nên thế gian ghét anh em.”

Vào một dịp khác, Đức Giê-su cũng đã có lời khuyến cáo tương tự như thế. Lời khuyến cáo, rằng: “…Người ta sẽ tra tay bắt và ngược đãi anh em, nộp anh em cho các hội đường và bỏ tù, điệu anh em đến trước mặt vua chúa quan quyền vì danh Thầy.” (Lc 21, 12).

Hôm ấy, Đức Giê-su nói tiếp: “Đó sẽ là cơ hội để anh em làm chứng cho Thầy… Vì danh Thầy, anh em sẽ bị mọi người thù ghét. Nhưng dù một sợi tóc trên đầu anh em cũng không bị mất đâu. Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình”. (Lc 21, 13… 18).

Các thánh tử đạo Việt Nam, đã kiên trì, kiên trì làm chứng cho đức tin, bằng mạng sống mình. Máu các ngài trở thành hạt giống đức tin.

Như một truyền thống đẹp, hôm nay (16/11/2025) toàn thể Giáo Hội Công Giáo Việt Nam mừng kính trọng thể các thánh tử đạo Việt Nam.

***
Những lời khuyến cáo của Đức Giê-su, tuy cách nay hơn hai ngàn năm, nhưng vẫn có tính thời sự, với chúng ta, hôm nay.

Sự bách hại mà Đức Giêsu đã khuyến cáo, nay vẫn tiếp tục xảy ra, nơi này nơi khác, cách này cách khác. Nigeria như điển hình.

Cách nay 6 năm, theo vaticannews: “Giáng sinh năm 2019 vừa qua là Giáng sinh đẫm máu đối với các Kitô hữu Nigeria. 11 Kitô hữu đã bị bắn và chặt đầu vào ngày Giáng sinh tại một địa điểm không xác định, trong khi các Kitô hữu khác bị giết tại một địa điểm không xác định khác ở phía đông bắc của nước này. Phiến quân Nhà nước Hồi giáo ở tỉnh Tây Phi (Iswap), một phe của Boko Haram đặc biệt trung thành với cái gọi là Nhà nước Hồi giáo, tuyên bố lãnh trách nhiệm về các cuộc tấn công.”

Và mới đây, báo điện tử Open Doors, ngày 22/06/2025, loan tin: “Ít nhất 218 người đã thiệt mạng và hơn 6.000 người phải di dời sau hàng loạt vụ tấn công tàn khốc vào các ngôi làng chủ yếu là người theo đạo Thiên Chúa ở bang Benue, một vùng lãnh thổ thuộc vành đai Trung tâm, miền bắc Nigeria. Các chiến binh Hồi giáo Fulani bị nghi ngờ đứng sau cả sáu vụ tấn công, nhắm vào đàn ông, phụ nữ và trẻ em.”

“Hãy cùng chúng tôi cầu nguyện để chính Chúa sẽ là người bảo vệ và nâng đỡ, gìn giữ chúng ta.” MỤC SƯ BARNABAS, nói với Open Doors, như thế.

Chúng ta hãy cầu nguyện cho các Kitô hữu Nigeria. Chúng ta cũng hãy cầu nguyện cho chính chúng ta.

Bởi vì, có thể chúng ta không phải chịu cảnh “máu đổ đầu rơi”. Nhưng có thể chúng ta bị “sàng sảy” bởi những lời cám dỗ mật ngọt của Satan và thế gian. Đừng quên lời Đức Giêsu đã nói khi xưa, rằng: “Kìa Sa-tan đã xin được sàng anh em như người ta sàng gạo.” (Lc 22, 31).

Có thể chúng ta không bị “phân thây”, nhưng có thể chúng ta sẽ bị “phân thân”, vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi thế gian.

Vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi thế gian, có khác gì một người “hâm hẩm chẳng nóng, chẳng lạnh!” Hâm hẩm chẳng nóng, chẳng lạnh… “(Chúa) mửa ra!” (Kh 3, 16).

Thế nên, hãy cầu nguyện cho chính mình, để biết: Tử Đạo hôm nay, đó là “Sống Đạo”.

Tử đạo hôm nay, đó là sống một đời sống trung tín, trung tín với lời thề hứa: “hứa yêu nhau trao câu thề chung sống muôn đời” chẳng hạn.

Tử đạo hôm nay, còn là sống một đời sống: “bác ái, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, hiền hòa, tiết độ.” Tử đạo hôm nay, còn là sống một đời sống không “tìm hư danh”, không “khiêu khích nhau”, không “ghen tỵ nhau”.

Tử đạo hôm nay, không phải là “bị đóng đinh vào ván rồi đem phơi nắng”, nhưng là “đóng đinh tính xác thịt (của mình) vào thập giá cùng với các dục vọng và đam mê” (x.Gl 6, 24).

Một điều Đức Giê-su đã truyền dạy, và chúng ta cần ghi nhớ, đó là: “Anh em đừng sợ những kẻ giết thân xác mà không giết được linh hồn. Đúng hơn, anh em hãy sợ Đấng có thể tiêu diệt cả hồn lẫn xác trong hoả ngục.” (Mt, 10, 28).

Đừng coi thường lời truyền dạy này, bởi lời truyền dạy này, chính là “nguồn cảm hứng” giúp chúng ta kiên-trì-sống… “sống đạo”.

Đức Giê-su nói: “Có kiên trì, anh em mới giữ được mạng sống mình.” Nên chăng, chúng ta sẽ nói “Kiên-trì-sống… sống đạo, chúng ta mới giữ được mạng sống mình!”

Nên nhỉ! Vâng, nên nói vậy. Như vậy, đừng ngại nói: Tử Đạo là kiên trì sống đạo.

Petrus.tran