Tưởng nhớ Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa
TƯỞNG NHỚ ĐỨC CHA PHAO-LÔ NGUYỄN VĂN HÒA
Giỗ giáp năm 14/02/2018
Cha đã ra đi vào chiều ngày 14/02/2017, một sự trùng hợp bất ngờ khi quý chị hữu trách kết thúc tuần tĩnh tâm với kinh “kinh dọn mình chết lành” cũng là giờ phút thánh thiêng lâm tử của Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa trên giường bệnh. Chị em chúng tôi bàng hoàng xôn xao, tiếc thương vô hạn. Hội Dòng đã dành trọn một tháng cầu xin và phó thác Ngài cho lòng nhân từ thương xót của Thiên Chúa. Suốt năm qua, chị em toàn dòng tưởng nhớ và cầu nguyện cho Đức Cha vào mỗi thứ hai hàng tuần.
Sáng thứ hai, ngày 12/02/2018 giỗ lần đầu của Đức Cha. tại Nhà Mẹ Hội dòng được tổ chức sớm hơn hai ngày vì sau đó chị em về nghỉ tết nguyên đán. Đức Cha Vincent Nguyễn Mạnh Hiếu Giám mục Giáo phận Toronto-Canada, nhân dịp về Việt Nam ghé thăm chị em, đã dâng thánh lễ long trọng cầu nguyện cho Đức Cha Phaolô. Trước giờ điểm tâm, tại phòng cơm, trong trầm lắng chị em dâng kinh nguyện; Đức Cha Vincent và Chị Tổng Phụ trách đại diện Hội dòng thắp nén hương thảo kính trước di ảnh của Đức Cha Phaolô.
Nhân ngày giỗ đầu, chị em hồi tưởng lại lễ dâng cuộc đời của Đức Cố Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa là Người Cha, người thầy, vị ân sư mà chị em Hội dòng hết lòng yêu kính, ngưỡng mộ và tri ân.
1945-1954: học Tiểu Chủng viện Hoàng Nguyên, Hà Đông và Tiểu Chủng viện Piô XII, Hà Nội.
1955- 1956: học Đại Chủng viện Xuân Bích, Vĩnh Long.
1956 –1960: Du học tại Đại Chủng viện Propaganda Fide, Roma – Italia.
1958: Nhập tịch Giáo phận Đà Lạt .
20.12.1959: Thụ phong Linh mục tại Roma do Đức Hồng y Pietro Agagianian, Bộ trưởng Bộ Truyền giáo.
1960-1963: học Thần học tại Đại học Urbaniana và Học viện Giáo hoàng về Thánh nhạc, Roma – Italia tốt nghiệp Tiến sĩ Thần học và Cử nhân Thánh nhạc.
1963: về Việt Nam, được Đức cha Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền, Giám mục Giáo phận Đalat, bổ nhiệm làm linh mục phó xứ Chánh Tòa Đà Lạt kiêm nhiệm Hiệu trưởng Trường Trí Đức, Đà Lạt.
Năm 1968, qua lời mời của Đức Cha Phêrô Nguyễn Huy Mai - Giám mục tiên khởi Giáo phận cũng là Đấng thiết lập Hội dòng NVHB - Cha đã từ giã Giáo phận Đà Lạt đến và ở lại phục vụ trong Giáo phận Ban Mê Thuột mới thành lập. Đức Cha thanh thoát bỏ lại một bên các học vị tiến sĩ Thần học, cử nhân Thánh nhạc của Học viện Rôma, bỏ lại chức vị hiệu trưởng trường Trung học Trí Đức Đà Lạt, và cả một khối chương trình còn dang dở với nhiều dự phóng cho tương lai, những ước mơ chưa thành tựu.
Cha được bổ nhiệm làm Thư ký Toà Giám mục Ban Mê Thuột, đồng thời kiêm nhiệm Linh hướng Dòng Nữ Vương Hoà Bình. “Vạn sự khởi đầu nan”, cùng với Đức Cha Phêrô, ngài chấp nhận mọi khó khăn, thiếu thốn từ vật chất đến tinh thần. Như người mục tử nhân hiền, Cha đã mở rộng vòng tay, mở rộng con tim và tự nguyện trở thành “người gieo hạt” lành nghề trên vùng đất Tây Nguyên.
Từ trong ý định quan phòng của Thiên Chúa, Cha như có mối lương duyên với đoàn con Dòng Nữ Vương Hòa Bình, một Hội Dòng mới thành lập trong trách nhiệm nặng nề của một Linh hướng và thầy dạy.
Với trách vụ là Linh hướng, ngoài những việc đồng hành thiêng liêng, Cha là hiệu trưởng trường Trung học Thánh Tâm dành riêng cho Thanh Tuyển viện. Cha dạy học về phụng vụ, tu đức, lý hóa, công dân, nhân bản,... Không chỉ thế, Cha còn kiêm luôn các môn văn hóa như Toán, ngoại ngữ, nhạc, đàn... Cả những việc không tên như đóng nhổ những cái đinh, vặn xiết bù loong xe đạp, lắp ráp sửa chữa điện nước, những vật dụng hư hỏng,… hầu như Cha biết và làm được tất cả mọi thứ! Cha có một trí nhớ tuyệt vời, như một quyển tự điển sống, khi cần chỉ ấn nút là có ngay câu trả lời hay và chính xác. Nói chung, Cha có thể làm và dạy chúng tôi về bất cứ thứ gì trong cuộc sống, từ những kiến thức cơ bản nhất đến những kiến thức chuyên môn.
Cha đúng là người thầy tài tình và khôn ngoan, trang bị đầy đủ cho chúng tôi những hành trang vào đời. Cha ân cần yêu thương săn sóc dạy dỗ bảo ban cách rất nhẫn nại, hiền hậu, nhưng rất dứt khoát và nghiêm túc. Cha nghiêm nghị khi dạy dỗ, nhưng thật tâm lý và nhiều lúc cũng rất ý nhị, dí dỏm. Cha luôn là một mẫu gương sống động với nếp sống đơn nghèo, đạo đức, thánh thiện, khôn ngoan đầy kiên nhẫn và mẫu mực.
Hơn nữa, trong vai trò Thư ký của Đức Giám mục, Cha đã cùng với Đức Cha Phêrô, dày công soạn Hiến Pháp Tiên Khởi cho Dòng để hoàn thành hồ sơ, nhờ đó Dòng được Tòa Thánh phê chuẩn và thành lập Dòng vào ngày 31.05. 1969. Chúng tôi cảm nhận hết sức sâu đậm bao dấu ấn Ngài để lại.
Trong Thánh ý nhiệm mầu của Thiên Chúa, ngày 05/04/1975 Cha được tấn phong Giám mục tại NHÀ NGUYỆN HỘI DÒNG. Với khẩu hiệu: “Trong Tinh Thần và Chân Lý”. Ngày 15/04/1975 Cha từ giã Giáo phận, từ giã chị em Hội dòng để lên đường thi hành Sứ mạng Mục tử tại Giáo phận Nha Trang.
Thế rồi từ 17/05/2006 -21/02/2009, Tòa Thánh bổ nhiệm Cha kiêm chức Giám Quản Tông Tòa Giáo phận Ban Mê Thuột. Niềm vui như vỡ òa, chúng tôi thật hạnh phúc khi một lần nữa được có Đức Cha ngay cạnh bên. Ngày 31/05/2007, Đức Cha Phaolô làm phép đặt viên đá khởi công nguyện đường và làm lễ khánh thành một năm sau đó. Đáng nhớ nhất là Đức Cha đã trợ giúp tu chính Hiến Pháp Dòng dựa trên Hiến pháp tiên khởi và phê chuẩn Hiến Pháp mới này với tư cách là Giám quản Giáo phận; Cha còn chủ tế Thánh lễ mừng 50 năm thành lập dòng 24/02/2009.
Đức Cha còn là vị “cố vấn kỳ diệu” cho buổi tổ chức ngày Về Nguồn- mừng sinh nhật thứ 100 của Đức Cha Cố Phêrô Nguyễn Huy Mai; Ngài còn là chứng từ sống động về cuộc đời và gương sáng của Đấng Thiết lập Dòng nữa.
Trong Hội Đồng Giám mục, Đức Cha đã đảm nhận nhiều vai trò:
1989 – 1995: Chủ tịch Ủy ban Giám Mục về Linh mục, Tu sĩ và Chủng sinh vào nhiệm kỳ IV và V.
1995 – 2001: Phó Chủ tịch II của HĐGMVN vào nhiệm kỳ VI và VII.
1998 - 2001 và 2007-2010: Chủ tịch Ủy ban Giám Mục về Thánh nhạc vào nhiệm kỳ VII và X.
2001-2007: Chủ tịch HĐGMVN vào nhiệm kỳ VIII và IX.
1998 – 2009: thành viên Ủy ban về Á châu của Toà Thánh hậu Thượng Hội đồng Giám mục về Á châu.
Năm mươi năm nhìn về quá khứ, cuộc đời Cha trải qua bao thăng trầm, với những cống hiến cho Giáo Hội, Giáo phận Ban Mê Thuột, Giáo phận Nha Trang và nhất là cho dòng Nữ Vương Hòa Bình. Sau một đời hy sinh phục vụ, Đức Cha an bình sống tại Đại Chủng viện Sao Biển và Nhà Nghỉ Dưỡng Linh mục Giáo phận Nha Trang. Theo năm tháng tuổi tác, Đức Cha hao gầy bởi Cha đã vắt kiệt đời mình để cống hiến cho đoàn chiên. Cha như ngọn nến tiêu hao, nhưng vẫn mãi tỏa sáng trong cuộc đời, cho chị em chúng tôi được no say tình Cha trong ơn gọi đời tu trì, với biết bao nhiêu là kỷ niệm vui buồn…làm sao chúng tôi quên được…!
Kỷ niệm giáp năm Cha an bình nằm xuống, thanh thản ra đi trở về với Đấng mà Cha hết lòng yêu mến và tôn thờ. Cha đã an giấc, nhưng tinh thần, đường lối hành động của Cha luôn còn đó như hải đăng soi đường để đoàn con tiến bước.
Lễ Giỗ đầu của Đức Cha năm nay, chúng con xin hợp xướng “Trăm triệu lời ca” do chính Đức Cha sáng tác, để cùng với Đức Cha dâng lời tạ ơn Thiên Chúa là suối nguồn tình yêu, từ thưở muôn đời đã yêu thương và thể hiện cụ thể trên từng trang sử cuộc đời Đức Cha thật đậm nét nhân hậu, giàu lòng xót thương.
Xin Đức Cha hằng hiện diện và bầu cử trước tòa Chúa cho chúng con, đó chính là nguồn trợ lực, là ủi an cho chúng con khi vắng bóng Cha.
Chúng con luôn ước mong mai ngày đoàn con NVHB vui mừng được gặp laị Cha trong vinh quang Phục Sinh.
LIÊN HƯƠNG