THỨ SÁU SAU LỄ TRO

07/3/2025
THỨ SÁU SAU LỄ TRO 
Thánh nữ Perpêtua và thánh nữ Fêlicita, tử đạo

Mt 9, 14-15

chay miệng, chay lòng
“Khi tới ngày chàng rể bị đem đi rồi, bấy giờ họ mới ăn chay.” (Mt 9,14-15)

Suy niệm: Đối với người Do Thái, ăn chay là giảm bớt thức ăn, hoặc hơn thế, là nhịn ăn vào một số ngày qui định, có thể gọi đây là ‘chay miệng’. Môn đệ Gio-an Tẩy giả và những người Pha-ri-sêu quan tâm đến việc giữ ‘chay miệng’, và dựa vào đó để chất vấn tại sao các môn đệ Đức Giê-su không giữ chay giống như họ. Đáp lại, Chúa ví Ngài là chàng rể trong tiệc cưới và mọi người vì chàng mà vui mừng, không ai lại ăn chay lúc đó. Ngài nhắc nhở ‘chay miệng’ cần phải có ‘chay lòng’ nữa, nghĩa là thái độ khiêm tốn phó thác nơi Chúa và khao khát kết hợp với Đấng Ki-tô trong công trình cứu độ của Ngài. Nếu không có việc ‘chay lòng’ này, thì ‘chay miệng’ sẽ chẳng có ý nghĩa, chẳng có giá trị gì.

Mời Bạn: Việc ăn chay đối với người môn đệ Đức Ki-tô là đồng cảm với Ngài trong “ngày chàng rể bị đem đi”. Chính vì thế, việc ‘chay lòng’ là việc cần làm trong mọi thời điểm của cuộc sống Ki-tô hữu, cách riêng trong mùa Chay để ăn năn sám hối, nối lại tình thân với Chúa và tham gia vào cuộc khổ nạn và phục sinh với Ngài. “Mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị áp bức…”, và làm việc bác ái giúp kẻ khốn cùng… đó là những việc tích cực mà ngôn sứ I-sai-a kêu gọi thực hiện cùng với việc ăn chay (Is 58,6-7).

Sống Lời Chúa: Mỗi ngày bạn ý thức làm những việc lành tích cực để thực hiện việc ‘chay lòng’ trong mùa Chay.

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giê-su, Chúa cho chúng con cơ hội trở về với Chúa qua việc giữ ‘chay miệng’ cũng như giữ ‘chay lòng’. Xin cho chúng con biết dừng lại sau những ngày bận tâm bận trí với cuộc sống để nhìn ra mùa Chay quả là mùa hồng phúc.

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
THỨ SÁU SAU LỄ TRO 

Ca nhập lễ

Chúa đã nhậm lời và đã xót thương tôi, Chúa đã gia ân cứu giúp tôi.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, chúng con đã bước vào mùa chay, cúi xin Chúa nhân từ ban ơn trợ lực, để chúng con đem tất cả lòng thành thực thi việc hãm mình ép xác. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I: Is 58, 1-9a

“Có phải đó là việc ăn chay mà Ta mong muốn không?”

Trích sách Tiên tri Isaia.

Ðây Chúa là Thiên Chúa phán: “Ngươi hãy hô to, và đừng ngừng tiếng; hãy làm cho tiếng ngươi vang dội như tiếng kèn, và loan báo cho dân Ta biết sự bất trung của họ, cho nhà Giacóp biết tội lỗi của nó. Vì hằng ngày họ tìm kiếm Ta, và ước mong biết đường lối Ta, như một dân tộc thực hiện công lý và không bỏ lề luật Chúa. Họ hỏi Ta về quy tắc công lý và ước mong đến gần Thiên Chúa: “Tại sao chúng con ăn chay mà Chúa không thấy? Tại sao chúng con hãm mình mà Chúa không hay biết?” Phải, trong ngày ăn chay, các ngươi lo dàn xếp công việc làm ăn, các ngươi hối thúc mọi người làm công. Phải, các ngươi ăn chay trong sự cãi vã, ẩu đả và đánh nhau hung tợn. Các ngươi đừng ăn chay như xưa nay, là cố la lớn tiếng cho người ta nghe. Có phải đó là việc ăn chay mà Ta mong muốn, có phải như thế là ngày hãm mình không? Gục đầu như bông sậy, mặc áo thô, nằm trên đống tro, có phải đó là ăn chay, là ngày làm cho Chúa hài lòng không? Nào ăn chay như Ta mong muốn không phải như thế này sao, là huỷ bỏ xiềng xích bất công, tháo gỡ ách nặng, trả tự do cho kẻ bị áp bức, dẹp bỏ mọi gánh nặng; hãy chia cơm bánh cho kẻ đói, tiếp rước những kẻ phiêu bạt không nhà; nếu ngươi gặp một người trần truồng, hãy cho họ áo mặc, ngươi đừng khinh bỉ người cùng xác thịt như mình. Như thế, sự sáng ngươi tỏ rạng như hừng đông, các vết thương ngươi sẽ lành nhanh chóng; công lý ngươi sẽ đi trước mặt ngươi, vinh quang Chúa sẽ hậu thuẫn cho ngươi. Như thế, khi ngươi kêu cầu, Chúa sẽ trả lời; ngươi la lên, Chúa sẽ phán: “Này Ta đây”.

Ðáp Ca: Tv 50, 3-4. 5-6a. 18-19

Ðáp: Lạy Chúa, xin đừng chê tấm lòng tan nát khiêm cung

Xướng: Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa, xoá tội con theo lượng cả đức từ bi. Xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm, và tẩy con sạch lâng tội ác.

Xướng: Vì sự lỗi con, chính con đã biết, và tội con ở trước mặt con luôn. Con phạm tội phản nghịch cùng một Chúa.

Xướng: Bởi vì Chúa chẳng ưa gì sinh lễ, nếu con dâng lễ toàn thiêu, Chúa sẽ không ưng. Của lễ con dâng, lạy Chúa, là tâm hồn tan nát; lạy Chúa, xin đừng chê tấm lòng tan nát khiêm cung.

Câu Xướng Trước Phúc Âm

Chúa phán: “Ta không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn trở lại và được sống”.

PHÚC ÂM: Mt 9, 14–15

“Khi tân lang ra đi, bấy giờ họ mới ăn chay”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu sang miền Gêsarênô, các môn đệ Gioan đến gặp Người mà hỏi: “Tại sao chúng tôi và những người biệt phái thì giữ chay, còn môn đệ của Ngài lại không?” Chúa Giêsu nói với họ: “Làm sao các khách dự tiệc cưới có thể buồn rầu khi tân lang đang còn ở với họ? Rồi sẽ có ngày tân lang ra đi, bấy giờ họ mới giữ chay”.

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa. xin cho của lễ chúng con dâng trong mùa chay thánh này giúp chúng con ăn ở sao cho đẹp lòng Chúa và hy sinh hãm mình cách quảng đại hơn. Chúng con cầu xin…

Lời tiền tụng mùa chay

Ca hiệp lễ

Lạy Chúa, xin chỉ cho chúng tôi đường đi của Chúa và xin dạy chúng tôi về lối bước của Ngài.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Thiên Chúa toàn năng, chúng con vừa được thông phần vào bí tích Thánh Thể, xin Chúa cũng thanh tẩy chúng con cho sạch tội lỗi, và giúp chúng con biết dùng Mùa Chay này để ăn năn trở lại cùng Chúa. Chúng con cầu xin…

Suy niệm

Nói về việc ăn chay (Mt 9,14-15)
Lm. Giuse Đinh Lập Liễm

1. Bài Tin mừng kể lại một phần cuộc tranh luận giữa Đức Giêsu và những người biệt phái về vấn đề ăn chay, chúng ta thấy nhân cuộc tranh luận này, Đức Giêsu đã bộc lộ cho mọi người biết về bản thân và sứ mạng của Ngài.

Luật cũ chỉ buộc người Do-thái ăn chay mỗi năm một lần vào ngày đền tội (Lc 16,19-31). Ngoài ra thời Đức Giêsu, người ta còn giữ chay tự nguyện vào những ngày chay chung, vì lý do như để cầu mùa. Hơn nữa, còn có những ngày chay do cá nhân giữ vì lòng đạo đức, như nhóm biệt phái ăn chay mỗi tuần hai lần vào ngày thứ hai và thứ năm (x. Mc 2,18; Lc 18,12).

Hôm nay, rất có thể bữa tiệc của Lêvi (Mátthêu) khoản đãi Đức Giêsu và các môn đệ của Ngài đã được tổ chức trùng vào ngày những người đạo đức và nhóm biệt phái ăn chay, nên các môn đệ của Gioan đã đến chất vấn Ngài.

2. “Tại sao môn đệ ông lại không ăn chay?”

Đức Giêsu và các môn đệ được mời dự tiệc, có lẽ trùng vào ngày thứ hai hay thứ năm, ngày mà những người đạo đức thường ăn chay. Điều này làm cho các môn đệ Gioan, biệt phái và những người đạo đức thắc mắc.

Câu trả lời của Chúa vừa là một dụ ngôn vừa là một ám ngôn, Chúa đem trường hợp tiệc cưới ra để so sánh: chúng ta biết tiệc cưới nơi người Do thái thường kéo dài cả tuần lễ, như vậy, dĩ nhiên trong những ngày ấy, những người được mời dự tiệc không ăn chay. Rồi tự coi mình là chàng rể. Chúng ta biết trong Cựu ước, Thiên Chúa tự ví mình là chàng rể và Israel là nàng dâu. Như thế, khi tự nhận cho mình một hình ảnh mà Cựu ước vẫn dùng để nói về Thiên Chúa, thì Đức Giêsu đã đi rất xa trong tiến trình tự mạc khải chính mình, Ngài cho biết Ngài là Thiên Chúa đã đến giữa loài người.

3. Để cho dễ hiểu, chúng tôi xin trích lời giải nghĩa của cha Phạm Văn Phượng OP: Vậy là Đức Giêsu đã trả lời bằng một câu xúc tích, Ngài vượt trên vấn đề được đặt ra để mạc khải xâu xa về bản thân và sứ mạng của Ngài: Sao lại bắt các môn đệ của tôi ăn chay giống như các anh ? Họ đang dự tiệc cưới mà. Chính tôi là chàng rể đây, chàng rể mà Israel vẫn trông chờ, bao lâu tôi còn ở với họ thì họ đâu cần ăn chay, các anh ăn chay là để chờ đón Đấng Messia, còn các môn đệ của tôi đã nhận ra tôi là Đấng Messia. Vậy thì nếu họ cũng ăn chay để đón chờ Đấng Messia như các anh thì thật là phi lý, cũng giống như người đang dự tiệc cưới mà ăn chay vậy, nếu các anh muốn thấy họ ăn chay, thì chờ tới ngày chàng rể bị giết, họ sẽ ăn chay để than khóc.

4. Qua việc chất vấn của các môn đệ Gioan Tẩy giả, Đức Giêsu đã nhân cơ hội này, dạy chúng ta những bài học:

- Đừng học đòi những người bắt bẻ môn đệ Đức Giêsu về việc ăn chay, bởi vì họ xét đoán người khác, bắt người khác làm theo ý của mình, bắt người khác phải giống như họ, tạo ra một khuôn mẫu để bắt người khác phải chiều theo ý mình.

- Muốn trở thành môn đệ Đức Giêsu, ta phải thay đổi cách sống cũ, từ suy nghĩ đến hành động, để mặc lấy cách suy nghĩ, cách hành động, cách sống mới cho phù hợp với Tin mừng.

- Vải vá áo, rượu trong bình là hình ảnh diễn tả đời sống của tôi. Chúa muốn tôi bước theo Chúa thì cần phải thay đổi cách sống cho phù hợp với Tin mừng. Thay đổi tư tưởng, lời nói và hành động. Thay đổi để trở nên giống như Đức Giêsu, hiền lành, khiêm nhường, yêu thương phục vụ, khoan dung tha thứ...

5. Chay tịnh là việc cần phải thực hiện cách tích cực trong Mùa Chay, vì thế qua bài Tin mừng hôm nay, Phụng vụ nhắn nhủ chúng ta về việc ăn chay và ý nghĩa của việc ăn chay: là để đền tội và được kết hợp với Chúa ở đời này và sống với Chúa đời sau./Cố gắng đừng ăn chay hình thức nhất là để khoe khoang: người biệt phái và các môn đệ của Gioan ăn chay là để lôi kéo sự thán phục của thiên hạ. Vì thế, không đúng với ý nghĩa của việc ăn chay, cho nên Đức Giêsu nhiều lần đã khiển trách họ (x. Mt 6,16; Lc 18,12).

6. Truyện: Cái giá treo chuông

Bên Trung Quốc, có một nhà điêu khắc được giao cho thực hiện một cái giá treo chuông bằng gỗ quí. Sau khi hoàn thành công việc, mọi người nhìn ngắm để khen ngợi và cho đó là kỳ công của bậc thần thánh. Ngày nọ, vị công tước đã mướn nhà điêu khắc thực hiện công việc này cho gọi đến và hỏi:

- Nhà ngươi có bí quyết nào mà hoàn thành một kiệt tác như thế? 
Nhà điêu khắc trả lời:

- Tôi chỉ là một thợ thủ công và chẳng có bí quyết nào cả. Công việc diễn ra rất đơn giản: khi bắt đầu nghĩ đến công việc được giao, tôi tập trung tư tưởng vào đó, tôi đã giữ chay để tâm hồn được lắng dịu, quên đi tất cả những lời khen chê, có thể nói, mọi sự được tốt đẹp là do tinh thần tập trung của tôi được huấn luyện nhờ việc giữ chay nghiêm ngặt, để chỉ chú ý vào đối tượng duy nhất là cái giá chuông mà thôi. Việc giữ chay của chúng ta trong mỗi Mùa Chay cũng phải hiểu theo ý nghĩa đó.

KHAO KHÁT ĐƯỢC GIẢI THOÁT
(THỨ SÁU SAU LỄ TRO)
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB

Qua Lời Tổng Nguyện của Thứ Sáu sau Lễ Tro hôm nay, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Chúng ta đã bước vào Mùa Chay, cúi xin Chúa nhân từ ban ơn trợ lực, để chúng ta đem tất cả lòng thành mà thực thi việc hãm mình ép xác.

Đem tất cả lòng thành mà thực thi việc hãm mình ép xác, để có thêm sức mạnh chiến đấu, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, sách Xuất Hành cho thấy: Vừa sinh ra, ông Môsê phải được đem đi giấu. Ông Môsê đã được dạy cho biết lẽ khôn ngoan của người Aicập. Ông Môsê là bậc khôn ngoan hiểu biết rất nhiều về một nền văn minh sáng chói. Ông đã được Thiên Chúa quan phòng chuẩn bị cho sứ mạng mai sau, nhưng, cuộc đời ông bắt đầu bằng một thất bại. Thất bại đó lại do chính những người anh em, mà ông có sứ mạng giải thoát. Nhờ đức tin, ông Môsê khi lớn lên đã từ chối không chịu cho người ta gọi là con của con gái vua Pharaô; ông thà chịu bị ngược đãi với Dân Thiên Chúa, còn hơn, được hưởng cái sung sướng chóng qua, do tội lỗi mang lại. Vì mắt ông vẫn đăm đăm nhìn phần thưởng mai sau, ông coi sự ô nhục của Dân được Thiên Chúa xức dầu, như của cải quý báu, hơn các kho tàng Aicập. Cũng nhờ đức tin, ông rời bỏ Aicập.

Đem tất cả lòng thành mà thực thi việc hãm mình ép xác, để tha thiết cầu xin sự giải thoát của Chúa, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, thánh Gioan Kim Khẩu nói: Cầu nguyện đem ánh sáng cho tâm hồn… Lạy Chúa, sao Ngài đành quên chúng con mãi mãi, đành bỏ mặc chúng con suốt chuỗi ngày dài? Xin đưa chúng con về với Ngài, lạy Đức Chúa, để chúng con trở về. Lạy Chúa, xin cứu chúng con, chúng con chết mất!

Đem tất cả lòng thành mà thực thi việc hãm mình ép xác, để cho thấy nỗi khát khao, giày vò, mong được Chúa giải thoát, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, trích sách ngôn sứ Isaia: Cách ăn chay mà Ta ưa thích chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm? Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 50, vịnh gia kêu xin: Lạy Thiên Chúa, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê. Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xóa tội con đã phạm. Xin rửa con sạch hết lỗi lầm tội lỗi con, xin Ngài thanh tẩy.

Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Hãy tìm điều lành chứ đừng tìm điều dữ, rồi anh em sẽ được sống; và Chúa sẽ ở cùng anh em. Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu nói: Khi chàng rể bị đem đi rồi, bấy giờ họ mới ăn chay. Nếu ta làm điều lành, thì ta sẽ được Chúa ở cùng, và ta sẽ được sống. Nếu ta làm điều dữ, thì ta loại Chúa ra khỏi cuộc đời ta, và Chúa sẽ bị đem đi, khi đó, ta phải ăn chay, phải đem tất cả lòng thành, mà thực thi việc hãm mình ép xác, để cầu xin lòng thương xót của Chúa. Chúng ta phải cầu xin Chúa thanh tẩy, để được hiệp thông, và nên một với Người. Nhờ khao khát Thiên Chúa, tâm hồn ta được nâng lên thiên giới và kết hợp với Người cách khăng khít tuyệt vời: Như bé thơ kêu khóc đòi mẹ, tâm hồn ta cũng thèm khát sữa thần thiêng. Nhờ khao khát Thiên Chúa, tâm hồn ta nói lên những ước vọng sâu xa của mình, và được nhận những ân phúc, còn lớn lao hơn cả, vũ trụ hữu hình. Để niềm khao khát Chúa của chúng ta, được thành toàn viên mãn, chúng ta hãy lấy đức hiền hậu khiêm nhu mà tô điểm ngôi nhà tâm hồn, lấy cuộc đời công chính mà chiếu soi rực rỡ, lấy việc lành phúc đức xuất phát từ lòng tin và lòng mến, như đá quý mà dát vào tường. Chúng ta ăn chay, để chuẩn bị cho Thiên Chúa một ngôi nhà tâm hồn lộng lẫy, và khi chàng rể ngự vào, lúc đó, chúng ta không cần phải ăn chay nữa, bởi vì, chúng ta đang có chàng rể ở cùng. Ước gì nhờ ơn Chúa trợ lực, chúng ta đem tất cả lòng thành mà thực thi việc hãm mình ép xác. Ước gì được như thế!


PowerPoint-t6-sau Lễ Tro